صندوق های طلا در بورس کدامند؟🪙 طبقه بندی، مقایسه و تحلیل عملکرد Gold Funds در بورس ایران!

عباس کلهری

بررسی صندوق طلا در بورس✅ نحوه خرید صندوق طلا در بورس و مقایسه با سایر ابزارهای سرمایه گذاری

آیا به دنبال راهی امن و کم دردسر برای سرمایه گذاری در صندوق های طلا هستید؟ “صندوق های طلا در بورس” ابزارهای «ETF سکه‌ محور» هستند که امکان سرمایه‌ گذاری شفاف و کم‌ هزینه در پشتوانه سکه بانکی را با حداقل سرمایه فراهم می‌ کنند؛ نقطه‌ ی شروعی عملی برای «مدیریت سرمایه در طلا».

واحدهای صندوق طلا در بورس، مانند سهام معامله می‌ شوند و برای «پوشش تورم» و «نوسانات نرخ ارز» به‌ کار می‌ آید. نمونه‌ های شناخته‌ شده شامل طلا (لوتوس)، عیار (مفید)، مثقال (آگاه) و گوهر (کیان) است.

در دوره‌ هایی که «شاخص کل بورس» وارد فاز نوسانی یا اصلاح می‌ شود، افزودن “صندوق‌ های طلا در بورس” می‌ تواند به متعادل‌ سازی سبد کمک کند؛ زیرا رفتار قیمتی طلا الزاماً همبستگی بالایی با شاخص کل ندارد.

 

بسیاری از این صندوق ها طی «سال 1404» بازدهی دوازده‌ ماهه‌ ای در بازه [70%] تا [90%] ثبت کرده‌ اند. مزیت مهم دیگر، امکان رصد “NAV ابطال” و فاصله آن با قیمت بازار است؛ عددی که به شما می‌ گوید واحد صندوق گران‌ تر یا ارزان‌ تر از ارزش ذاتی معامله می‌ شود.

با وجود حضور بازارگردان و استانداردهای حسابرسی، نوسان قیمت سکه و دلار می‌ تواند سود و زیان را تغییر دهد.

حال در اینجا پرسش‌ های مهم باقی است: انواع صندوق‌ های طلا در بورس کدامند، چگونه بخریم و بفروشیم، و کدام‌ یک از «بهترین صندوق های طلا در ایران» با شرایط شما همخوان‌ تر است؟ برای یافتن بهترین گزینه که کاملا مناسب با شرایط شما باشد ادامه مطلب را از دست ندهید.

 

آشنایی با صندوق های طلا در بورس

صندوق های طلا در بورس، ابزاری نوین برای سرمایه گذاری غیرمستقیم در طلا هستند. این صندوق ها به سرمایه گذاران اجازه می دهند تا بدون نیاز به خرید و نگهداری فیزیکی طلا، از نوسانات قیمت این فلز گرانبها سود ببرند.

صندوق های طلا در بورس ایران به دو دسته اصلی تقسیم می شوند:

 

هر کدام از این صندوق ها ویژگی های خاص خود را دارند و برای سرمایه گذاران مختلف مناسب هستند.

 

صندوق طلا چیست و چگونه کار می کند؟

صندوق طلا نوعی صندوق سرمایه گذاری است که دارایی های خود را در طلا یا اوراق بهادار مرتبط با طلا سرمایه گذاری می کند. این صندوق ها توسط شرکت های مدیریت دارایی اداره می شوند و سرمایه گذاران می توانند با خرید واحدهای این صندوق ها، به طور غیرمستقیم در طلا سرمایه گذاری کنند.

نحوه کار صندوق های طلا به این صورت است:

1. سرمایه گذاران واحدهای صندوق را خریداری می کنند؛
2. مدیر صندوق، وجوه جمع آوری شده را در طلا یا اوراق بهادار مرتبط با طلا سرمایه گذاری می کند؛
3. ارزش واحدهای صندوق با توجه به قیمت طلا و عملکرد مدیریت صندوق تغییر می کند؛
4. سرمایه گذاران می توانند در هر زمان، واحدهای خود را در بازار بفروشند و سود یا زیان خود را محقق کنند.

 

مزایای سرمایه گذاری در صندوق های طلای بورسی

سرمایه گذاری در صندوق های طلا مزایای متعددی دارد:

• نقدشوندگی بالا: برخلاف طلای فیزیکی، واحدهای صندوق های طلا به راحتی قابل خرید و فروش هستند؛
• امنیت بیشتر: نیازی به نگهداری فیزیکی طلا و نگرانی از سرقت یا آسیب نیست؛
• هزینه کمتر: هزینه های معاملاتی و نگهداری صندوق های طلا معمولاً کمتر از خرید و فروش طلای فیزیکی است؛
• مدیریت حرفه ای: صندوق ها توسط متخصصان مالی مدیریت می شوند که می تواند به بازدهی بهتر منجر شود؛
• امکان سرمایه گذاری با مبالغ کم: برخلاف خرید سکه یا شمش طلا، می توان با مبالغ کمتر در این صندوق ها سرمایه گذاری کرد.

 

طبقه‌ بندی صندوق‌ های طلا در بورس ایران

در بازار سرمایه ایران، صندوق‌ های طلا (ETF های مبتنی بر طلا) معمولاً در چند دسته اصلی تقسیم‌ بندی می‌ شوند. این تقسیم‌ بندی بر اساس نوع دارایی پایه، نحوه مدیریت و استراتژی سرمایه‌ گذاری انجام می‌ شود:

 

1. صندوق‌ های مبتنی بر سکه طلا (ETF سکه طلا)

• این صندوق‌ ها بیشترین محبوبیت را دارند؛

• دارایی پایه آن‌ ها اوراق سکه طلای پذیرفته‌ شده در بورس کالا است (مثلاً سکه تمام بهار آزادی)؛

• بازدهی آن‌ ها تقریباً همسو با قیمت روز سکه در بازار آزاد حرکت می‌ کند؛

• نمونه: صندوق طلای لوتوس (طلا)، صندوق کیان (گوهر)، صندوق مفید (عیار).

 

2. صندوق‌ های مختلط طلا

• ترکیبی از اوراق مبتنی بر سکه طلا + سپرده‌ های بانکی یا اوراق با درآمد ثابت؛

• ریسک پایین‌ تری نسبت به صندوق 100٪ طلا دارند چون بخشی از سرمایه در ابزارهای کم‌ ریسک قرار می‌ گیرد؛

• مناسب افراد محتاط‌ تر که می‌ خواهند نوسان کمتری داشته باشند.

 

3. صندوق‌ های پشتوانه کالایی طلا (Commodity-backed ETF)

• این نوع صندوق‌ ها بر اساس قوانین بورس کالا شکل گرفته‌ اند؛

• پشتوانه آن‌ ها دارایی فیزیکی (سکه یا شمش طلا) است که در خزانه بانک‌ ها نگهداری می‌ شود؛

• امکان معامله آنلاین واحدهای صندوق در بورس وجود دارد.

 

4. صندوق‌ های مبتنی بر اوراق مشتقه طلا

• بخشی از دارایی را در قراردادهای آتی سکه طلا یا ابزارهای مشتقه سرمایه‌ گذاری می‌ کنند؛

• ریسک بالاتری دارند ولی می‌ توانند بازدهی بیشتری نسبت به صندوق‌ های معمولی داشته باشند؛

• بیشتر مناسب افراد حرفه‌ ای بازار هستند.

 

نکته: در عمل، اکثر صندوق‌ های طلا در ایران در دسته اول (مبتنی بر سکه طلا) قرار می‌ گیرند و صندوق‌ های دیگر (مختلط یا مبتنی بر اوراق مشتقه) تعدادشان محدودتر است.

 

لیست بهترین صندوق های طلا در بورس ایران

در ادامه، به معرفی و بررسی برخی از بهترین صندوق های طلا در بورس ایران می پردازیم:

نام صندوق	نماد	نوع صندوق	مدیر صندوق	سال آغاز فعالیت	بازدهی یک‌ ساله (آخرین داده موجود در ۱۴۰۴)
زرفام آشنا	زرفام	ETF سکه‌ محور	سبدگردان سهم آشنا	۱۴۰۱/۰۳/۲۵	~ ۸۷.۳٪
گنج کیمیا زرین کاردان	گنج	ETF سکه‌ محور	تأمین سرمایه کاردان	۱۳۸۷/۰۵/۲۱	~ ۸۶.۵٪
طلای عیار مفید	عیار	ETF سکه‌ محور	سبدگردان مفید	۱۳۹۷/۰۳/۳۰	~ ۸۶.۵٪
جواهر طلای دنای زاگرس	جواهر	ETF سکه‌ محور	–	–	~ ۸۴.۱٪
کهربا	کهربا	ETF سکه‌ محور	–	–	~ ۸۳.۹۵٪
تابش طلای تابان تمدن	تابش	ETF سکه‌ محور	–	–	~ ۸۳.۱۶٪
ناب در اوراق مبتنی بر سکه طلا نهایت نگر	ناب	ETF سکه‌ محور	–	–	~ ۸۲.۹۳٪
نفیس (اندیشه صبا)	نفیس	ETF سکه‌ محور	سبدگردان اندیشه صبا	۱۴۰۱/۰۸/۲۱	~ ۸۲.۰۳٪
طلا (لوتوس)	طلا	ETF سکه‌ محور	تأمین سرمایه لوتوس پارسیان	۱۳۹۶/۰۴/۲۱	~ ۸۱.۱۸٪
مثقال زرین آگاه	مثقال	ETF سکه‌ محور	سبدگردان آگاه	۱۴۰۰/۱۰/۰۸	~ ۸۰.۵۶٪
آلتون طلای آسمان	آلتون	ETF سکه‌ محور	سبدگردان آسمان	۱۴۰۲	~ ۷۹.۸۴٪
گوهر طلا کیان	گوهر	ETF سکه‌ محور	مشاور سرمایه‌ گذاری پرتو آفتاب کیان	۱۳۹۶/۱۱/۱۱	~ ۷۸.۷۵٪
زر پشتوانه سکه طلای زرافشان امید ایرانیان	زر	ETF سکه‌ محور	–	–	~ ۶۹.۷۸٪

 

توجه: بازدهی گذشته لزوماً تضمینی برای عملکرد آینده نیست.

 

سوالات متداول

صندوق طلا در بورس چیست؟

صندوق طلا در بورس یک ETF سکه‌ محور است که واحدهایش مثل سهام معامله می‌ شود و پشتوانه‌ اش گواهی سپرده سکه بانکی است.

چطور صندوق طلا بخریم؟

ثبت‌ نام سجام + کارگزاری، دریافت کد بورسی، جست‌ و جوی نماد (مثل طلا، عیار، مثقال، گوهر) و ثبت سفارش خرید در سامانه آنلاین.

ساعات و کارمزد معاملات چگونه است؟

عموماً ۹:۰۰ تا ۱۲:۳۰ روزهای کاری؛ کارمزد هر معامله حدود ۰.۳٪ (خرید و فروش جداگانه محاسبه می‌ شود).

تفاوت اصلی بین صندوق های ETF طلا و صندوق های اوراق بهادار مبتنی بر سکه چیست؟

ETF های طلا مستقیماً در طلای فیزیکی سرمایه گذاری می کنند، در حالی که صندوق های اوراق بهادار در اوراق مشتقه طلا سرمایه گذاری می کنند.

آیا سرمایه گذاری در صندوق های طلا برای مبتدیان مناسب است؟

بله، به دلیل سهولت معاملات و مدیریت حرفه ای، این صندوق ها می توانند گزینه مناسبی برای مبتدیان باشند.

چگونه می توان عملکرد یک صندوق طلا را ارزیابی کرد؟

برای ارزیابی عملکرد صندوق طلا، می توانید به فاکتورهایی مانند بازدهی سالانه، مقایسه با شاخص قیمت طلا، و نسبت شارپ (که ریسک را نیز در نظر می گیرد) توجه کنید.

NAV چیست و «فاصله قیمت از NAV» یعنی چه؟

NAV ارزش ذاتی هر واحد است؛ فاصله قیمت نشان می‌ دهد واحد صندوق در بازار گران‌ تر/ارزان‌ تر از ارزش واقعی معامله می‌ شود.