تاثیر جنگ بر فارکس را نمی توان نادیده گرفت. بسیاری از تغییرات ژئوپولوتیک بر بازار های مالی تاثیر بسیار زیادی دارند، به گونه ای که جا به جایی پول در بازار فارکس به صورت محسوس قابل مشاهده هست.
معمولاً در شرایط جنگی سرمایه های بزرگ از بازار های ریسک پذیر به سمت ریسک گریز می رود که نوسانات شدیدی را در هر دو بازار ایجاد می کند.
جنگ روسیه و اوکراین تأثیرات عمیقی بر بازار فارکس داشته است! پس از آغاز جنگ در فوریه 2022، ارزش روبل روسیه به شدت کاهش یافت و در مقابل دلار آمریکا حدود 30% افت کرد!
سایه شوم جنگ ساختار معاملات سهام را در بازار فارکس دگرگون می کند. در سال 2022، ایالات متحده گزارش داده است که [۸ تریلیون دلار] برای جنگ های پس از «11 سپتامبر» هزینه کرده است. اگر این هزینه وارد بازار سهام می شد، رشد اقتصادی و تولید ناخالص آمریکا را چند برابر می کرد!
کارشناسان بازار سهام اعتقاد دارند که جنگ ها باعث کاهش ارزش سهام در بلند مدت نشده است و در طول این دو دهه بسیاری شرکت ها به سود دهی خوبی رسیده اند.
جنگ ها عموماً سطح قابل توجهی از نا امنی را در بازار سهام ایجاد می کنند، که باعث می شود تا سرمایه ها از این بازار خارج شود و به سمت بازار های امن تر مانند طلا و املاک برود. در این شرایط معمولاً سهام های فارکس به علت کاهش نقدینگی دچار نوسان منفی می شوند و قیمت طلا و مسکن به شدت بالا می رود.
البته کارشناسان مالی آمریکایی با اشاره به درگیری بین ایران و آمریکا در سال 2020 که منجر به شهادت سردار سلیمانی شد؛ اعتقاد دارند که با وجود خروج سرمایه از بازار سهام، اما سهام شرکت ها دچار نوسانات عمیقی نمی شود و کاهش ارزش در سهم هیچ شرکتی قابل مشاهده نیست.
این موضوع را در درگیری های قبلی آمریکا با ویتنام، عراق و افغانستان نیز می توان مشاهده کرد.
معمولاً جنگ ها بر ارز های هر دو کشور درگیر تاثیر منفی می گذارند و به جای آن ارز های قوی مانند دلار، یورو و پوند انگلیس قدرت می گیرند.
این نوسان به علت تبدیل ارز کشور های جنگ زده به ارز هایی مانند “دلار” اتفاق می افتد تا از درگیری ها در امان باشند و در صورت نیاز به خروج از کشور و مهاجرت به کشور سوم بتوانند از ارز مورد قبول در تمامی کشور ها استفاده کنند.
دلار آمریکا را می توان معتبر ترین ارز در تمامی کشور های دنیا دانست. با در دست داشتن این ارز هر فردی می تواند در کشور های مختلف نیاز های خود را برطرف کند یا به خرید و فروش بپردازد.
به همین دلیل نیز دلار را مبنای اقتصاد جهانی در نظر می گیرند و بسیاری از معاملات بین المللی با دلار انجام می شود. این موضوع باعث شده است تا اولین پناهگاه مردمان کشور های جنگ زده و متاثر از جنگ دلار باشد تا بتوانند سرمایه خود را حفظ کنند و در صورت لزوم در کشور های دیگر هزینه کنند.
یورو واحد پولی دیگری است که به اندازه دلار قدرت ندارد، اما در کشور های بسیاری پذیرش می شود. تمامی “کشور های اتحادیه اروپا” تحت پوشش یورو هستند و ارز یورور در این کشور ها معامله می شود.
کشور های عضو اتحادیه اروپا جزو قدرتمند ترین اقتصاد ها و صنعت ها در دنیا هستند که مبادلات تجاری بسیاری با دیگر کشور ها نیز دارند. جنگ باعث می شود که پول ها از صنعت وارد بازار ارز شوند و پس از دلار یکی دیگر از ارز های جذاب یورو است.
ارز یورو معمولاً نوسانات رو به بالایی را در زمان های جنگ می بیند که نتیجه افزایش تقاضا و کاهش عرضه این ارز است.
کشور انگلیس تا مدتی پیش جزو اتحادیه اروپا به حساب می آمد، اما هیچ گاه اجازه نداد که یورور پول رسمی این کشور شود. این کشور که مرکز بریتانیای کبیر قدیم به حساب می آمد، مبادلات زیادی را با تمام دنیا داشت و دارد.
گستردگی امپراتوری بریتانیا باعث شده بود تا مبادلات ارز این کشور هم در سراسر دنیا افزایش پیدا کند. اعتبار این ارز در دنیا به قدری زیاد بود که فرقی نمی کرد در قلمروی بریتانیای کبیر باشید یا نه، اسکناس مزین به چهره ملکه الیزابت ارزش خود را از دست نمی داد.
این باور قدیمی همچنان در بین معامله گران دنیا وجود دارد و پوند انگلیس نیز یکی از ارز هایی است که برای حفظ سرمایه در زمان جنگ استفاده می شود.
هنگام جنگ روسیه و اوکراین کشور روسیه با هجمه بین المللی رو به رو شد و بسیاری از مردم دنیا این کشور و اقتصاد آن را تحریم کردند. این موضوع باعث شد تا پول رایج کشور روسیه به آرامی قدرت خود را در دنیا از دست بدهد و با “کاهش تقاضا” در دنیا ارزش این واحد پولی نیز کاهش پیدا کند.
پس از فروپاشی اتحادیه جماهیر شوروی این کاهش ارزش روبل شروع شده بود و روز به روز ارزش این واحد پولی کاهش پیدا کرد تا به این جنگ رسید و سرعت این کاهش را چند برابر کرد.
واحد پولی کشور ایران نیز یکی از واحد های پولی است که به تمامی اتفاقات بین المللی و جنگ ها واکنش نشان می دهد هر گونه جنگ و درگیری و تنش در سراسر دنیا برابر با کاهش ارزش تومان است!
آخرین رویدادی که موجب کاهش ارزش تومان در برابر دلار شد، درگیری بین ایران و اسرائیل بود که در طی چند ساعت ارزش تومان در برابر دلار را 10 هزار تومان کاهش داد.
تومان معمولاً در برابر تمامی اتفاقات با هیجان های زود گذر رو به رو می شود، اما گاهی بازگشت قیمت پس از فروکش هیجانات اتفاق نمی افتد و تومان بی ارزش تر می شود.
بخش عمده ای از بازار های مالی را تحلیل فاندامنتال گرفته است که نوسانات بزرگ بازار را حاصل می شود. ریسک های سیستماتیک مانند اخبار جنگ می تواند به صورت کلی چهره بازار را تغییر دهد و روند ها را بشکند.
کارگزاری های فارکس بر اساس توافقات بین الملی در شرایط جنگی باید خدمات خود را به مانند سابق ارائه بدهند، اما ممکن است که درگیری های سیاسی باعث شود تا تحریم های اقتصادی جدیدی اعمال شود که فعالیت کارگزاری را سخت کند.
جنگ های بزرگ ریسک های سیستماتیک را برای بازار فارکس به وجود می آورند تا بسیاری از پول ها به سمت طلا و املاک رود و نوسانات شدیدی را بازار تجربه کند. از سوی دیگر، کشور های درگیر ممکن است که مدتی کاهش ارزش پول ملی خود را تجربه کنند.