لیکویید شدن در بازار ارز دیجیتال یعنی چه؟💥«انواع لیکویید» و «دلایل اصلی لیکویید شدن» در بازار کریپتو!

گلاره ابراهیمی

بررسی لیکویید شدن به زبان ساده🔥استراتژی های کاربردی برای جلوگیری از [liquidation]

لیکویید شدن در ارز دیجیتال (Liquidation) به وضعیتی اشاره دارد که در آن دارایی‌های یک معامله‌گر به دلیل ناتوانی در پوشش ضرر، به طور خودکار توسط پلتفرم معاملاتی فروخته می‌شود.

این وضعیت معمولاً در “معاملات اهرمی (Leverage Trading)” رخ می‌دهد، جایی که معامله‌گران برای افزایش قدرت خرید خود از وام‌های مالی استفاده می‌کنند.

برای مثال، اگر یک معامله‌گر با «10 برابر اهرم» در صرافی‌ های ارز دیجیتال وارد معامله شود و قیمت دارایی [10٪] کاهش یابد، سرمایه اولیه او کاملاً از بین خواهد رفت و دارایی او لیکویید می‌شود.

طبق آمار ارائه‌شده توسط [Coinglass]، تنها در “دسامبر 2024″، بیش از 800 میلیون دلار از موقعیت‌های “لانگ و شورت” در بازار ارزهای دیجیتال لیکویید شده است.

 

مشابه با مفهوم لیکوئید شدن در بازار ارز دیجیتال، کال مارجین در فارکس نیز وجود دارد، که به هشداری اشاره دارد که قبل از لیکویید شدن ارسال می‌شود. این هشدار نشان‌دهنده آن است که معامله‌گر باید سرمایه بیشتری به حساب خود اضافه کند یا موقعیت‌های باز را کاهش دهد و از لیکویید شدن جلوگیری کند.

همچنین در نظر داشته باشید، برای کاهش ریسک در بازارهای پرنوسانی مانند ارزهای دیجیتال، استفاده از استراتژی استاپ لاس ارز دیجیتال ضروری است. این استراتژی به معامله‌گران کمک می‌کند تا با “تعیین نقطه خروج مشخص”، ضررهای احتمالی را کنترل کرده و از دست دادن کل سرمایه جلوگیری کنند.

برای جلوگیری از لیکوئید شدن، دلایل وقوع آن را بررسی کنید و راهکارهای پیشگیری از این اتفاق را بشناسید تا سرمایه خود را ایمن نگه دارید!

 

لیکویید چیست و چرا در بازار کریپتو مهم است؟

لیکویید شدن یا [Liquidation] به فرآیندی اشاره دارد که طی آن، صرافی یا پلتفرم معاملاتی به طور خودکار پوزیشن معامله‌گر را می‌بندد. این اتفاق زمانی رخ می‌دهد که ارزش دارایی‌های معامله‌گر به زیر حد مشخصی کاهش یابد و دیگر قادر به پوشش زیان‌های احتمالی نباشد.

اهمیت درک مفهوم لیکویید در بازار کریپتو از چند جهت قابل بررسی است:

1. نوسانات شدید: بازار ارزهای دیجیتال به دلیل نوسانات شدید قیمت‌ها شناخته می‌شود. این نوسانات می‌توانند به سرعت ارزش دارایی‌ها را تغییر داده و خطر لیکویید شدن را افزایش دهند؛
2. معاملات اهرمی: بسیاری از معامله‌گران در بازار کریپتو از اهرم‌های بالا استفاده می‌کنند که ریسک لیکویید شدن را به شدت افزایش می‌دهد؛
3. حفظ سرمایه: آگاهی از مفهوم لیکویید و نحوه پیشگیری از آن، به حفظ سرمایه معامله‌گران کمک می‌کند.

 

مفهوم لیکویید در ارز دیجیتال

در دنیای ارزهای دیجیتال، لیکویید شدن معمولاً در دو حالت اتفاق می‌افتد:

1. معاملات مارجین: در این نوع معاملات، معامله‌گر از اعتبار صرافی برای افزایش قدرت خرید خود استفاده می‌کند. اگر قیمت برخلاف پیش‌بینی معامله‌گر حرکت کند و ارزش دارایی‌ها به زیر حد مشخصی برسد، صرافی به طور خودکار پوزیشن را می‌بندد؛
2. وام‌های دیفای: در پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز، کاربران می‌توانند با وثیقه گذاشتن دارایی‌های خود، وام دریافت کنند. اگر ارزش وثیقه به زیر حد مشخصی کاهش یابد، قرارداد هوشمند به طور خودکار بخشی از دارایی‌ها را می‌فروشد تا وام را بازپرداخت کند.

 

انواع لیکویید در بازار کریپتو

لیکویید شدن در بازار ارز دیجیتال به دو شکل اصلی رخ می‌دهد:

1. لیکویید جزئی: در این حالت، تنها بخشی از پوزیشن معامله‌گر بسته می‌شود تا حاشیه امن لازم تأمین شود؛
2. لیکویید کامل: در این وضعیت، کل پوزیشن معامله‌گر بسته شده و تمامی وثیقه‌ها از دست می‌رود.

در بازار کریپتو، لیکویید به میزان نقدشوندگی ارزهای دیجیتال و توانایی تبدیل سریع آن‌ها به پول نقد یا دیگر دارایی‌ها با قیمت‌های منصفانه و بدون تاثیر زیادی بر قیمت اشاره دارد.

این موضوع در بازار کریپتو اهمیت ویژه‌ای دارد، چرا که نوسانات شدید و بازارهای غیرمتمرکز می‌توانند به طور مستقیم بر نقدشوندگی تاثیر بگذارند. انواع مختلف لیکویید در ارز دیجیتال عبارتند از:

 

لیکویید شدن در معاملات مارجین

معاملات مارجین یکی از رایج‌ترین مواردی است که در آن لیکویید شدن اتفاق می‌افتد. در این نوع معاملات، معامله‌گر از اعتبار صرافی برای افزایش حجم معامله خود استفاده می‌کند. به عنوان مثال، با استفاده از اهرم 10x، معامله‌گر می‌تواند با 1000 دلار سرمایه، پوزیشنی به ارزش 10,000 دلار باز کند.

اما این افزایش قدرت خرید، ریسک لیکویید شدن را نیز به همان نسبت افزایش می‌دهد. اگر قیمت برخلاف پیش‌بینی معامله‌گر حرکت کند، صرافی برای جلوگیری از ضرر بیشتر، پوزیشن را به طور خودکار می‌بندد.

 

لیکویید شدن در صرافی‌ های غیرمتمرکز

در صرافی‌ های غیرمتمرکز یا DEX‌ ها، لیکویید شدن به شکل متفاوتی رخ می‌دهد. در این پلتفرم‌ها، کاربران می‌توانند با وثیقه گذاشتن دارایی‌های خود، وام دریافت کنند. اگر ارزش وثیقه به زیر حد مشخصی کاهش یابد، قرارداد هوشمند به طور خودکار بخشی از دارایی‌ها را می‌فروشد تا وام را بازپرداخت کند.

این فرآیند که “لیکویید اتوماتیک” نامیده می‌شود، برای حفظ ثبات مالی پلتفرم و محافظت از وام‌دهندگان طراحی شده است.

 

لیکویید شدن در صرافی های متمرکز

در صرافی‌ های متمرکز مانند بایننس، کوین‌ بیس و کراکن، لیکویید به توانایی خرید و فروش ارزهای دیجیتال بدون تاثیر زیاد بر قیمت اشاره دارد. این صرافی‌ ها معمولاً حجم معاملات بالایی دارند که باعث نقدشوندگی بیشتر ارزهای دیجیتال می‌شود.

 

لیکویید در استیبل‌ کوین‌ ها

استیبل‌ کوین‌ ها به ارزهای دیجیتال گفته می‌شود که ارزش آن‌ها به دارایی‌های ثابت مانند دلار آمریکا یا طلا متصل است. این ارزها معمولاً لیکویید بالایی دارند چون به راحتی می‌توانند به ارزهای فیات تبدیل شوند.

 

لیکویید در ان اف تی

در بازار توکن‌ های غیرقابل تعویض (NFT)، نقدشوندگی به معنای توانایی خرید یا فروش سریع این توکن‌ها است. نقدشوندگی در این بازار معمولاً به طور قابل توجهی پایین‌تر از ارزهای دیجیتال است.

ویژگی‌ها:

• نقدشوندگی بالا: در بازارهای بزرگ و معتبر مانند OpenSea، نقدشوندگی برخی از NFT ها ممکن است بالا باشد؛
• نقدشوندگی پایین: برخی از NFT های خاص یا کمتر شناخته‌شده ممکن است زمان زیادی برای فروش نیاز داشته باشند و نقدشوندگی کمتری داشته باشند.

 

دلایل اصلی لیکویید شدن

چندین عامل می‌تواند منجر به لیکویید شدن در بازار ارزهای دیجیتال شود:

1. استفاده از اهرم بالا: هرچه اهرم بالاتر باشد، حاشیه امن کمتر و احتمال لیکویید شدن بیشتر می‌شود؛
2. نوسانات شدید بازار: تغییرات ناگهانی و شدید قیمت می‌تواند به سرعت ارزش دارایی‌ها را کاهش داده و منجر به لیکویید شدن شود؛
3. عدم مدیریت ریسک: نداشتن استراتژی مشخص و عدم استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک مانند حد ضرر؛
4. کمبود نقدینگی در بازار: در شرایطی که نقدینگی کافی در بازار وجود نداشته باشد، قیمت‌ها می‌توانند به سرعت تغییر کرده و باعث لیکویید شدن شوند؛
5. خطاهای انسانی: اشتباهات در محاسبات، تنظیم نادرست سفارشات یا عدم نظارت کافی بر معاملات می‌تواند به لیکویید شدن منجر شود.

 

چگونه از لیکویید شدن جلوگیری کنیم؟

پیشگیری از لیکویید شدن نیازمند رعایت اصول مدیریت ریسک و استفاده از استراتژی‌های هوشمندانه است. در ادامه، برخی از مهم‌ترین راهکارها را بررسی می‌کنیم:

1. استفاده از اهرم پایین: هرچه اهرم کمتر باشد، حاشیه امن بیشتری خواهید داشت. توصیه می‌شود برای شروع از اهرم‌های پایین (مثلاً 2x یا 3x) استفاده کنید؛
2. تنظیم حد ضرر: همیشه برای معاملات خود حد ضرر تعیین کنید. این کار باعث می‌شود قبل از رسیدن به نقطه لیکویید، از معامله خارج شوید؛
3. دیورسیفیکیشن: سرمایه خود را در چندین دارایی مختلف تقسیم کنید تا ریسک کلی پورتفولیو کاهش یابد؛
4. نظارت مستمر بر بازار: همیشه وضعیت بازار و پوزیشن‌های خود را زیر نظر داشته باشید. در صورت لزوم، سریعاً اقدام به تعدیل پوزیشن کنید؛
5. افزایش دانش و تجربه: هرچه دانش و تجربه شما در زمینه تحلیل بازار بیشتر باشد، تصمیمات بهتری خواهید گرفت.

 

استراتژی‌ های مدیریت ریسک

برای کاهش خطر لیکویید شدن، می‌توانید از استراتژی‌ های مدیریت ریسک زیر استفاده کنید:

1. 1. قانون 1%: هرگز بیش از 1% کل سرمایه خود را در یک معامله ریسک نکنید؛
   2. استفاده از ابزارهای هج: با استفاده از ابزارهایی مانند آپشن‌ها یا قراردادهای آتی، می‌توانید ریسک پوزیشن‌های خود را پوشش دهید؛

سوالات متداول

آیا لیکویید شدن فقط در معاملات اهرمی اتفاق می‌افتد؟

بله، لیکویید شدن عمدتاً در معاملات اهرمی و وام‌های وثیقه‌دار رخ می‌دهد. در معاملات نقدی (اسپات) خطر لیکویید شدن وجود ندارد.

چگونه می‌توانم قیمت لیکویید را محاسبه کنم؟

اکثر صرافی‌ها ابزارهایی برای محاسبه قیمت لیکویید ارائه می‌دهند. همچنین می‌توانید از فرمول‌های ساده برای محاسبه دستی استفاده کنید.

آیا افزایش وثیقه می‌تواند از لیکویید شدن جلوگیری کند؟

بله، افزایش وثیقه یا کاهش اهرم می‌تواند حاشیه امن شما را افزایش داده و خطر لیکویید شدن را کاهش دهد.

آیا استفاده از استاپ لاس می‌تواند از لیکویید شدن جلوگیری کند؟

بله، تنظیم صحیح استاپ لاس می‌تواند باعث شود قبل از رسیدن به نقطه لیکویید، از معامله خارج شوید.

آیا در صرافی‌های غیرمتمرکز هم امکان لیکویید شدن وجود دارد؟

بله، در پلتفرم‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) نیز در صورت کاهش ارزش وثیقه، امکان لیکویید شدن وجود دارد.