نمودار عمق بازار (Market Depth) یکی از ابزارهای کلیدی در تحلیل تکنیکال است که میزان «عرضه و تقاضا» را در سطوح مختلف قیمتی نشان می دهد. این نمودار از دفتر سفارشات (Order Book) استخراج شده و شامل لیست سفارش های خرید و فروش فعال در بازار است.
برای مثال، در بازار فارکس، اگر در سطح قیمت [1.1050] تعداد زیادی سفارش خرید وجود داشته باشد، این سطح می تواند به عنوان یک حمایت قوی عمل کند.
طبق داده های اخیر، نقدینگی در بازار فارکس به طور متوسط 7.5 تریلیون دلار در روز است که نشان دهنده “عمق بالای این بازار” است. اما نوسانات نرخ ارز، انتشار داده های اقتصادی و تصمیمات بانک های مرکزی تأثیر مستقیمی بر عمق بازار فارکس دارند.
برای مثال، در زمان انتشار گزارش NFP آمریکا (داده اشتغال غیرکشاورزی)، معمولاً حجم سفارشات به شدت تغییر کرده و شکاف قیمتی یا همان اسپرد (Spread) افزایش می یابد.
برای بررسی نمودار عمق بازار، نحوه استفاده از آن در معاملات و کاربردهای مهم این ابزار در بازارهای مالی مختلف با ما همراه باشید.
نمودار عمق بازار (Market Depth Chart) نمایش گرافیکی از سفارشات خرید و فروش ثبت شده برای یک دارایی در قیمت های مختلف است. این نمودار نشان می دهد در هر سطح قیمتی چه میزان تقاضا برای خرید و چه میزان عرضه برای فروش وجود دارد.
عمق بازار به میزان نقدینگی موجود در بازار اشاره دارد. هر چه تعداد و حجم سفارشات خرید و فروش در قیمت های نزدیک به قیمت فعلی بیشتر باشد، عمق بازار بیشتر است. بازار عمیق معمولاً نشان دهنده ثبات بیشتر قیمت و نقدشوندگی بالاتر است.
اجزای تشکیل دهنده نمودار عمق بازار شامل موارد زیر است:
صف خرید و فروش بخش مهمی از نمودار عمق بازار هستند. صف خرید نشان دهنده تقاضا برای خرید دارایی در قیمت های پایین تر از قیمت فعلی است. صف فروش نمایانگر عرضه دارایی در قیمت های بالاتر از قیمت فعلی است.
تفاوت بین بالاترین قیمت پیشنهادی خرید و پایین ترین قیمت پیشنهادی فروش را اسپرد می نامند. اسپرد کم معمولاً نشان دهنده نقدشوندگی بالا و رقابتی بودن بازار است.
معامله گران با بررسی صف های خرید و فروش می توانند:
حجم معاملات یکی از مهم ترین اطلاعاتی است که نمودار عمق بازار ارائه می دهد. حجم بالای سفارشات در یک قیمت خاص می تواند نشان دهنده سطح حمایت یا مقاومت قوی باشد.
برای تحلیل حجم معاملات در عمق بازار، به نکات زیر توجه کنید:
برای تحلیل موثر نمودار عمق بازار، مراحل زیر را دنبال کنید:
نمودار عمق بازار می تواند در شناسایی سطوح حمایت و مقاومت کمک کند. حجم بالای سفارشات خرید در یک قیمت پایین تر می تواند نشان دهنده سطح حمایت باشد. به طور مشابه، حجم بالای سفارشات فروش در قیمت بالاتر می تواند سطح مقاومت را نشان دهد.
مثال: فرض کنید در نمودار عمق بازار سهام شرکت X، حجم بالایی از سفارشات خرید در قیمت 100 دلار و حجم بالایی از سفارشات فروش در قیمت 120 دلار مشاهده می کنید. این می تواند نشان دهنده سطح حمایت در 100 دلار و سطح مقاومت در 120 دلار باشد.
با بررسی عدم تعادل بین حجم سفارشات خرید و فروش، می توان احتمال حرکت قیمت را پیش بینی کرد. اگر حجم سفارشات خرید بسیار بیشتر از فروش باشد، احتمال صعود قیمت بیشتر است و برعکس.
نمودار عمق بازار در انواع بازارهای مالی از جمله بورس اوراق بهادار و بازار ارز (فارکس) کاربرد دارد. در بورس، این نمودار به معامله گران کمک می کند تا:
در بازار فارکس، نمودار عمق بازار می تواند:
معامله گران حرفه ای اغلب از نمودار عمق بازار در کنار سایر ابزارهای تحلیلی استفاده می کنند تا تصویر جامع تری از وضعیت بازار داشته باشند.
مزایا | محدودیت ها |
شفافیت بازار: نمایش سفارشات خرید و فروش در زمان واقعی | عدم نمایش سفارشات پنهان: برخی سفارشات بزرگ در دفتر سفارشات ثبت نمی شوند |
تحلیل بهتر عرضه و تقاضا: امکان پیش بینی حرکت قیمت بر اساس حجم سفارشات | نوسانات ناگهانی: سفارشات می توانند به سرعت تغییر کنند و داده ها ناپایدار باشند |
بهبود تصمیم گیری معاملاتی: تشخیص نقاط ورود و خروج بهینه | محدودیت در بازارهای کم عمق: در بازارهای با نقدشوندگی پایین، داده های عمق بازار کمتر قابل اتکا هستند |
کمک به اجرای بهتر معاملات: کاهش احتمال لغزش قیمت (Slippage) در بازارهای نقدشونده | دستکاری بازار: سفارشات بزرگ می توانند برای فریب معامله گران قرار داده و حذف شوند |
استفاده در استراتژی های معاملاتی: مناسب برای اسکالپینگ و معاملات کوتاه مدت | نیاز به تجربه بالا: تحلیل عمق بازار به دانش و مهارت نیاز دارد |
در بازار فارکس و سایر بازارهای مالی، چندین پلتفرم معاملاتی و ابزار برای مشاهده نمودار عمق بازار (Market Depth) و دفتر سفارشات (Order Book) وجود دارند. در ادامه برخی از محبوب ترین آن ها معرفی شده اند:
نام پلتفرم/ابزار | ویژگی ها |
MetaTrader 5 (MT5) | ارائه دفتر سفارشات (DOM) و نمایش سفارشات خرید و فروش |
cTrader | نمایش عمق بازار پیشرفته همراه با داده های نقدینگی |
NinjaTrader | ابزارهای حرفه ای برای تحلیل عمق بازار و اجرای معاملات پیشرفته |
TradingView | ارائه داده های عمق بازار برای برخی از دارایی ها و امکان استفاده از اندیکاتورهای مرتبط |
بله، این نمودار در اکثر بازارهای مالی از جمله بورس، فارکس و ارزهای دیجیتال کاربرد دارد.
خیر، این اطلاعات می تواند به سرعت تغییر کند و همیشه قطعی نیست.
اکثر پلتفرم های معاملاتی حرفه ای این ابزار را در اختیار کاربران قرار می دهند. همچنین برخی صرافی های ارز دیجیتال و کارگزاری های بورس نیز این نمودار را ارائه می کنند.
درک اولیه این نمودار نسبتاً ساده است، اما استفاده حرفه ای از آن نیازمند تجربه و آموزش است.
خیر، بهتر است از این نمودار در کنار سایر ابزارهای تحلیلی استفاده شود تا نتیجه بهتری حاصل شود.
نوسانات نرخ ارز، انتشار داده های اقتصادی، سیاست های بانک مرکزی و حجم معاملات از عوامل مهمی هستند که بر عمق بازار تأثیر می گذارند. برای مثال، در زمان اعلام نرخ بهره فدرال رزرو، عمق بازار به سرعت تغییر می کند و سفارشات جدید وارد بازار می شوند.