در دنیای پرتلاطم ارزهای دیجیتال، بیت کوین (BTC) همچنان پادشاهی می کند. اما در سایه این غول بزرگ، هزاران ارز دیجیتال دیگر در حال رشد و توسعه هستند که به آنها “آلت کوین (altcoin)” می گویند.
در واقع آلت کوین ها شامل همه ارزهای دیجیتال غیر از [bitcoin] است که برای حل مشکلات خاص یا بهبود عملکرد شبکه های بلاکچین طراحی شده اند.
این ارزها می توانند ویژگی های متنوعی مانند سرعت بالاتر، هزینه های کمتر و قابلیت های ویژه ای همچون قراردادهای هوشمند یا حریم خصوصی بیشتر را ارائه دهند. از جمله نمونه های معروف آلت کوین ها می توان به اتریوم (ETH)، لایت کوین (LTC)، کاردانو (ADA) و… اشاره کرد.
طبق آمار [CoinMarketCap]، تعداد آلت کوین ها در حال حاضر از «2000 ارز دیجیتال» فراتر رفته است و سهم بازار آن ها در مقایسه با بیت کوین در حال افزایش است!
آلت کوین ها با نوسانات شدید قیمت مواجه هستند، به طوری که ارزش بسیاری از آن ها در یک بازه زمانی کوتاه می تواند [20%] یا بیشتر تغییر کند. این نوسانات می تواند فرصتی برای معامله گران فراهم کند اما برای سرمایه گذاران بلندمدت، خطرات زیادی به همراه دارد.
اگر می خواهید با دنیای جذاب «آلت کوین ها» بیشتر آشنا شوید، و نکات مهم برای سرمایه گذاری در آنها را بررسی کنید؛ با ما همراه باشید تا با این بخش مهم از بازار ارزهای دیجیتال آشنا شوید.
آلت کوین (Altcoin) اصطلاحی است که از ترکیب دو کلمه “Alternative” (جایگزین) و “Coin” (سکه) ساخته شده است. این اصطلاح به تمامی ارزهای دیجیتالی اطلاق می شود که پس از بیت کوین ایجاد شده اند و هدف آنها ارائه جایگزین یا بهبودهایی نسبت به بیت کوین است.
آلت کوین ها معمولا سعی می کنند یکی از محدودیت های بیت کوین مانند سرعت تراکنش، هزینه انتقال یا مصرف انرژی را بهبود بخشند. برخی نیز کاربردهای جدیدی مانند قراردادهای هوشمند یا حفظ حریم خصوصی را ارائه می دهند. در واقع، هر ارز دیجیتالی به جز بیت کوین را می توان یک آلت کوین در نظر گرفت.
پس از موفقیت بیت کوین، توسعه دهندگان و کارآفرینان زیادی به فکر ایجاد ارزهای دیجیتال جدید افتادند. روند شکل گیری آلت کوین ها را می توان به صورت زیر خلاصه کرد:
امروزه بیش از 20 هزار آلت کوین در بازار وجود دارد که هر کدام ویژگی ها و کاربردهای خاص خود را دارند.
آلت کوین ها (Altcoins) ارزهای دیجیتالی هستند که به عنوان جایگزین بیت کوین در صرافی های ارز دیجیتال و در دنیای ارزهای دیجیتال شناخته میشوند. این ارزها در شبکه های بلاکچینی مختلف عمل می کنند و هرکدام ویژگی های خاص خود را دارند.
برای درک نحوه کار آلت کوین ها، باید ابتدا با اصول کلی کارکرد بلاکچین و چگونگی استخراج و انتقال ارزهای دیجیتال آشنا شویم.
آلت کوین ها در شبکه های بلاکچین خاص خود قرار دارند. بلاکچین یک دفترکل دیجیتالی است که تراکنش ها را در قالب بلوک هایی ذخیره می کند.
هر بلوک شامل تعدادی تراکنش است که به صورت رمزنگاری شده ثبت می شود و به بلوک قبلی متصل می شود، تشکیل زنجیره ای از بلوک ها. این سیستم به دلیل رمزنگاری قوی و توزیع شده بودن، امنیت بالایی دارد.
آلت کوین ها از الگوریتم های مختلفی برای تایید تراکنش ها و ایجاد بلوک ها استفاده می کنند:
تراکنش ها در شبکه بلاکچین آلت کوین ها به همان شیوه بیت کوین انجام می شود. وقتی یک کاربر می خواهد آلت کوینی را ارسال کند، تراکنش به شبکه ارسال می شود. سپس نودهای شبکه (یعنی کامپیوترهای متصل به شبکه بلاکچین) این تراکنش را تایید کرده و آن را در یک بلوک جدید ثبت می کنند.
ماینینگ (یا استخراج) برای بسیاری از آلت کوین ها یک فرآیند ضروری است. استخراج کنندگان با استفاده از سخت افزارهای قدرتمند برای حل مسائل پیچیده ریاضی تلاش می کنند تا بلوک های جدید ایجاد کرده و به شبکه اضافه کنند. در ازای این کار، استخراج کنندگان پاداشی به صورت آلت کوین دریافت می کنند.
برای ذخیره، ارسال و دریافت آلت کوین ها، کاربران نیاز به کیف پول دیجیتال دارند. این کیف پول ها می توانند نرم افزاری (مثل کیف پول های موبایل یا دسکتاپ) یا سخت افزاری (مثل کیف پول های فیزیکی) باشند.
همچنین، برای خرید و فروش آلت کوین ها، صرافی های ارز دیجیتال معتبر مانند کوکوین و بایننس، نقش مهمی دارند؛ جایی که کاربران می توانند آلت کوین ها را به ارزهای دیگر تبدیل کنند یا به طور مستقیم خرید و فروش کنند.
هر آلت کوین معمولاً ویژگی های خاصی دارد که آن را از دیگر آلت کوین ها متمایز می کند. این ویژگی ها می توانند شامل سرعت تراکنش، هزینه های کارمزد، مقیاس پذیری، و یا حتی مسائل مربوط به حریم خصوصی باشند.
به عنوان مثال، Monero به دلیل قابلیت حریم خصوصی بالا شناخته شده است و Ethereum به دلیل قابلیت های قراردادهای هوشمند و ایجاد توکن های جدید محبوب است.
آلت کوین ها معمولاً به دنبال بهبودهایی در بلاکچین بیت کوین هستند. برخی از آلت کوین ها به دنبال کاهش کارمزد تراکنش ها، افزایش سرعت، و یا ارتقاء امنیت هستند.
به همین دلیل، در سال های اخیر شاهد ظهور آلت کوین های مبتنی بر فناوری هایی همچون قراردادهای هوشمند، حریم خصوصی پیشرفته و اتصال به اینترنت اشیاء (IoT) بوده ایم.
در این جدول مقایسه ای بین [altcoin] و [bitcoin] انجام شده است تا تفاوت های آن ها برای شما روشن شود:
ویژگی ها |
بیت کوین | آلت کوین ها |
هدف اصلی | جایگزین شدن برای ارزهای سنتی و سیستم های پرداخت جهانی | ویژگی های متفاوت و هدف های مختلف (سرعت، مقیاس پذیری، حریم خصوصی، قراردادهای هوشمند) |
الگوریتم اجماع | اثبات کار (PoW) | ممکن است شامل PoW، PoS، DPoS یا الگوریتم های دیگر باشد |
کاربرد اصلی | ذخیره ارزش و انتقال پول | متنوع؛ شامل پرداخت، قراردادهای هوشمند، حریم خصوصی و سایر کاربردهای نوآورانه |
مقیاس پذیری | محدود به 7 تراکنش در ثانیه | بسته به آلت کوین، می تواند مقیاس پذیری بالاتر یا ویژگی های خاصی داشته باشد |
کارمزد تراکنش | نسبتاً بالا و متغیر | معمولاً کمتر از بیت کوین، بسته به آلت کوین و الگوریتم |
تکنولوژی و نوآوری ها | نسبتاً ثابت و پایدار | اغلب شامل ویژگی های نوآورانه مانند قراردادهای هوشمند، حریم خصوصی پیشرفته و … |
امنیت | یکی از امن ترین شبکه ها با سابقه بالا | بسته به آلت کوین، امنیت ممکن است متغیر باشد، برخی دارای ویژگی های امنیتی خاص |
نقدینگی | بالاترین حجم معاملات و نقدینگی | نقدینگی متفاوت با توجه به محبوبیت آلت کوین |
آلت کوین ها را می توان بر اساس کاربرد و ویژگی هایشان به چند دسته اصلی تقسیم کرد:
این نوع توکن ها برای انجام تراکنش ها و پرداخت ها طراحی شده اند. به طور کلی، هدف اصلی آن ها تبدیل به وسیله ای برای انتقال ارزش بین کاربران است. برخلاف بیت کوین که به عنوان اولین ارز دیجیتال برای پرداخت به وجود آمد، توکن های پرداخت به شکل های مختلفی از جمله سرعت بالاتر، کارمزد کمتر و مقیاس پذیری بیشتر بهبود یافته اند.
این توکن ها معمولاً برای پرداخت های روزمره و معاملات مالی طراحی شده اند و هدف آن ها بهبود قابلیت استفاده و راحتی تراکنش ها نسبت به بیت کوین است.
این نوع آلت کوین ها به بلاکچین هایی اطلاق می شود که قابلیت اجرای قراردادهای هوشمند را دارند. قراردادهای هوشمند کدهای خوداجرا هستند که شرایط توافقات میان طرفین را به طور خودکار اجرا می کنند.
پلتفرم های قرارداد هوشمند معمولاً به کاربران این امکان را می دهند که اپلیکیشن های غیرمتمرکز (dApps) بسازند و در آن ها از قابلیت هایی مانند توکن ها و قراردادهای هوشمند استفاده کنند.
این بلاکچین ها امکان اجرای برنامه های غیرمتمرکز (dApps) را فراهم می کنند و به عنوان زیرساختی برای ساخت و اجرای قراردادهای هوشمند به شمار می آیند.
توکن های حریم خصوصی به ارزهای دیجیتالی گفته می شود که با استفاده از تکنولوژی های پیشرفته، اطلاعات تراکنش ها را از دید عموم مخفی نگه می دارند. این ارزها برای کاربرانی که به حفظ حریم خصوصی خود اهمیت می دهند، طراحی شده اند.
برخلاف بیت کوین، که اطلاعات تراکنش ها در دفتر کل عمومی بلاکچین قابل مشاهده است، تراکنش های توکن های حریم خصوصی به صورت مخفی و غیرقابل ردیابی انجام می شوند.
این توکن ها از روش های رمزنگاری خاص مانند Ring Signatures یا zk-SNARKs برای مخفی کردن جزئیات تراکنش ها استفاده می کنند.
استیبل کوین ها نوعی ارز دیجیتال هستند که به یک دارایی ثابت مانند دلار آمریکا متصل شده اند تا نوسانات قیمت را کاهش دهند. این نوع توکن ها معمولاً به عنوان وسیله ای برای حفظ ارزش و انتقال دارایی های دیجیتال با کمترین نوسان استفاده می شوند.
استیبل کوین ها به عنوان ابزاری برای پرداخت ها، تجارت و ذخیره سازی ارزش در دنیای ارزهای دیجیتال بسیار محبوب هستند.
این ارزها به دلیل ارتباط با دارایی های ثابت مانند دلار یا یورو، معمولاً نوسانات قیمت بسیار کمی دارند و برای استفاده در محیط های غیرمتمرکز و انجام تراکنش ها به کار می روند.
توکن های کاربردی به توکن هایی اطلاق می شود که برای دسترسی به خدمات یا منابع خاص در یک اکوسیستم خاص طراحی شده اند. این توکن ها بیشتر در پلتفرم ها و پروژه های بلاکچینی استفاده می شوند تا به کاربران امکان خرید خدمات، پرداخت هزینه ها و یا استفاده از ویژگی های خاص را بدهند.
این توکن ها به عنوان وسیله ای برای خرید کالاها و خدمات در پلتفرم های بلاکچینی عمل می کنند و معمولاً از آن ها برای پرداخت هزینه های خدمات یا مشارکت در اکوسیستم استفاده می شود.
توکن های حاکمیتی به توکن هایی گفته می شود که به دارندگان آن ها اجازه می دهند در فرآیندهای حکومتی و تصمیم گیری های پروتکل های بلاکچینی مشارکت کنند. دارندگان این توکن ها می توانند در رای گیری ها شرکت کرده و تغییرات در قوانین یا سیاست های شبکه را پیشنهاد و تایید کنند.
این توکن ها قدرت تصمیم گیری در مورد تغییرات شبکه، به روزرسانی ها، یا دیگر ویژگی های بلاکچین را به دارندگان آن ها می دهند.
توکن های غیرمثلی (NFTs) به دارایی های دیجیتال منحصر به فردی اطلاق می شود که نمی توان آن ها را با یکدیگر عوض کرد. این دارایی ها می توانند هر چیزی از جمله هنر دیجیتال، ویدئوها، موسیقی یا حتی آیتم های درون بازی ها باشند. هر NFT با یک شناسه منحصر به فرد ثبت می شود که آن را از سایر توکن ها متمایز می کند.
این توکن ها به دلیل منحصر به فرد بودن و داشتن ارزش خاص در بازارهای دیجیتال، محبوبیت زیادی پیدا کرده اند.
این نوع آلت کوین ها به عنوان دارایی هایی برای حفظ ارزش در برابر تورم یا بحران های اقتصادی شناخته می شوند. مانند بیت کوین، این آلت کوین ها به عنوان ابزاری برای ذخیره ارزش در بلندمدت عمل می کنند.
این ارزها معمولاً به دلیل ویژگی هایی همچون محدودیت عرضه یا امنیت شبکه برای ذخیره ارزش و محافظت در برابر نوسانات بازار استفاده می شوند.
توکن های صرافی ها به توکن هایی گفته می شود که توسط صرافی های ارز دیجیتال ایجاد شده اند و معمولاً برای پرداخت هزینه های تراکنش یا دریافت مزایای خاص در همان صرافی استفاده می شوند. این توکن ها معمولاً برای افزایش کاربرد و استفاده در اکوسیستم صرافی ها طراحی شده اند.
این توکن ها به دارندگان آن ها اجازه می دهند تا از تخفیف ها، مزایای ویژه و دسترسی به خدمات خاص در صرافی های مختلف بهره مند شوند.
میم کوین ها ارزهای دیجیتال غیرجدی هستند که به طور عمده برای شوخی یا به دلیل محبوبیت در شبکه های اجتماعی ایجاد می شوند. این ارزها معمولاً نوسانات قیمتی شدیدی دارند و در بیشتر مواقع از حمایت های جامعه آنلاین برخوردار هستند.
میم کوین ها بیشتر بر اساس جنبه های سرگرمی و سرگرمی جامعه ارزهای دیجیتال به شهرت رسیده اند و معمولا به عنوان شوخی یا به عنوان نمادهای آنلاین استفاده می شوند.
آلت کوین ها مزایا و معایب خاص خود را دارند که باید قبل از سرمایه گذاری به آنها توجه کرد:
مزایا | معایب |
نوآوری و ارائه راه حل های جدید | ریسک بالا و نوسانات شدید قیمت |
پتانسیل رشد بالا و بازدهی چشمگیر | عدم شناخت کافی و پذیرش عمومی |
تنوع در انتخاب و امکان متنوع سازی سبد سرمایه گذاری | احتمال کلاهبرداری و پروژه های تقلبی |
هزینه و سرعت تراکنش بهتر نسبت به بیت کوین در برخی موارد | وابستگی به روند کلی بازار ارزهای دیجیتال |
امکان مشارکت در پروژه های نوآورانه بلاکچین | مشکلات فنی و امنیتی در برخی پروژه ها |
برای موفقیت در سرمایه گذاری روی آلت کوین ها، باید این مزایا و معایب را به خوبی بشناسید و ارزیابی دقیقی از هر پروژه داشته باشید.
در میان هزاران آلت کوین موجود، برخی توانسته اند جایگاه ویژه ای در بازار پیدا کنند. برخی از مهمترین آلت کوین ها عبارتند از:
این ها تنها نمونه هایی از آلت کوین های مطرح هستند و صدها پروژه جالب دیگر نیز در حال توسعه و رشد هستند.
اگر تصمیم به سرمایه گذاری در آلت کوین ها را دارید، مراحل زیر را دنبال کنید:
سرمایه گذاری در آلت کوین ها ریسک بالایی دارد و نیاز به دانش و تجربه کافی دارد. با رعایت اصول امنیتی و مدیریت ریسک می توان تا حدی این ریسک را کاهش داد.
صرافی های ارز دیجیتال معتبر مانند بایننس، کوکوین و کراکن گزینه های مناسبی برای خرید آلت کوین ها هستند.
این به اهداف و استراتژی شما بستگی دارد. پروژه های بزرگ تر مانند اتریوم ریسک کمتری دارند، اما پروژه های کوچک تر پتانسیل رشد بیشتری دارند.
احتمال اینکه یک آلت کوین جایگزین کامل بیت کوین شود کم است، اما برخی آلت کوین ها می توانند در حوزه های خاص موفق تر از بیت کوین عمل کنند و سهم بازار قابل توجهی به دست آورند.
استفاده از کیف پول های سخت افزاری (مانند Ledger یا Trezor) بهترین روش برای نگهداری امن آلت کوین هاست. برای مقادیر کمتر، کیف پول های نرم افزاری معتبر نیز گزینه خوبی هستند.
آلت کوین ها معمولاً نوسانات زیادی دارند و بیشتر به عنوان سرمایه گذاری یا ابزار پرداخت استفاده می شوند. در حالی که استیبل کوین ها مانند تتر (USDT) به دارایی های ثابت (مانند دلار آمریکا) متصل هستند و نوسانات قیمتی کمی دارند، که آن ها را برای معاملات و ذخیره سازی ارزش مناسب تر می کند.
بله، آلت کوین ها به شدت نوسانی هستند. در مقایسه با بیت کوین، بسیاری از آلت کوین ها نوسانات قیمتی بیشتری دارند، که می تواند فرصت های سرمایه گذاری جذابی برای معامله گران کوتاه مدت فراهم کند، اما برای سرمایه گذاران بلند مدت نیز خطراتی به همراه دارد.
آلت کوین ها می توانند با ارائه ویژگی های خاص مانند قراردادهای هوشمند، پرداخت سریعتر و کاهش هزینه های تراکنش، به ارتقای اکوسیستم بلاکچین کمک کنند. افزایش پذیرش آلت کوین ها می تواند باعث افزایش نقدینگی و توسعه بازار ارزهای دیجیتال شود.