در بازارهای مالی، «معاملات اسپات» و «معاملات تعهدی» دو استراتژی اصلی هستند که هر یک ویژگیها و مزایای خاص خود را دارند، به همین دلیل بررسی “تفاوت ترید اسپات و تعهدی” از اهمیت بالایی برخوردار است.
در معاملات اسپات، خرید و فروش داراییها به صورت آنی و با تسویه سریع انجام میشود. به عنوان مثال، در بازار ارزهای دیجیتال، زمانی که شما بیت کوین (BTC) را خریداری میکنید و معامله به طور فوری در بازار تسویه میشود، در واقع یک معامله اسپات انجام دادهاید.
در مقابل، در معاملات تعهدی، تریدرها با استفاده از اعتبار قرضی یا لوریج (Leverage)، موقعیتهای بزرگتری را با پول کمتر باز میکنند. این نوع معاملات ریسک بیشتری دارند زیرا نوسانات قیمت میتواند به سرعت تأثیر زیادی بر سرمایه اولیه داشته باشد.
برای مثال، در بازار فارکس، اگر لوریج [10:1] استفاده کنید، میتوانید به ازای هر [1000$] سرمایه، [10000$] در یک جفت ارز معامله کنید. این در حالی است که با اسپات، تنها از موجودی واقعی خود استفاده میکنید!
در نهایت، انتخاب بین اسپات و تعهدی بستگی به سطح ریسکپذیری و استراتژی معاملاتی شما دارد. بروکرهای فارکس معمولاً امکان انجام هر دو نوع معامله را برای تریدرها فراهم میکنند، اما باید توجه داشته باشید که استفاده از لوریج میتواند خطرات زیادی را به همراه داشته باشد.
برای تصمیمگیری و انتخاب بهتر، بین اسپات و تعهدی لازم است با بررسی دقیق فرق معاملات اسپات و تعهدی، مزایا و معایب هر کدام و نحوه انتخاب روش مناسب برای شما آشنا شوید.
در دنیای معاملات مالی، دو نوع اصلی از معاملات وجود دارند که سرمایهگذاران و تریدرها برای خرید و فروش داراییها از آنها استفاده میکنند: معاملات اسپات و معاملات تعهدی. این دو نوع معامله از نظر نحوه انجام و ریسکهای مرتبط با آنها تفاوتهای زیادی دارند.
در ادامه تعریف هر یک از بازارهای اسپات و تعهدی و تفاوت آنها در معاملات، همراه با مثال بررسی میشود تا به خوبی با هر کدام آشنا شوید.
معاملات اسپات، که گاهی به آن معاملات نقدی نیز گفته میشود، به خرید و فروش فوری داراییهای مالی اشاره دارد. در این نوع معاملات، خریدار بلافاصله مالکیت دارایی را به دست میآورد و فروشنده نیز بدون تأخیر، وجه معامله را دریافت میکند.
برای مثال، فرض کنید شما قصد خرید 1 بیتکوین را دارید. در معامله اسپات، شما همان لحظه مبلغ مورد نظر را پرداخت میکنید و بلافاصله 1 بیتکوین به کیف پول شما منتقل میشود. این نوع معامله، سادهترین شکل داد و ستد در بازارهای مالی است.
مزایا | معایب |
سادگی: این نوع معاملات برای افراد مبتدی قابل درک و اجرا است. | محدودیت در سرمایهگذاری: نیاز به داشتن کل مبلغ معامله به صورت نقد. |
امنیت بالا: به دلیل تسویه فوری، ریسک نکول طرف مقابل کاهش مییابد. | عدم امکان استفاده از اهرم: سود بالقوه محدود به میزان سرمایه اولیه است. |
هزینههای کمتر: معمولاً کارمزد این نوع معاملات پایینتر است. | عدم امکان سود در بازار نزولی: در معاملات اسپات، فقط امکان خرید وجود دارد. |
معاملات تعهدی، که در انگلیسی با نام مارجین تریدینگ (Margin Trading) نیز شناخته میشوند، نوعی قرارداد مالی هستند که در آن، طرفین توافق میکنند دارایی مشخصی را در تاریخ و قیمت معینی در آینده معامله کنند.
به عنوان مثال، یک کشاورز میتواند قراردادی ببندد که 6 ماه دیگر، 1000 کیلوگرم گندم را به قیمت هر کیلو 5000 تومان بفروشد. این قرارداد، یک معامله تعهدی است که به کشاورز اطمینان میدهد حتی اگر قیمت گندم در 6 ماه آینده کاهش یابد، او میتواند محصول خود را به قیمت توافق شده بفروشد.
مزایا | معایب |
امکان استفاده از اهرم: با سرمایه کمتر میتوان حجم بزرگتری معامله کرد. | ریسک بالاتر: استفاده از اهرم میتواند به ضررهای بزرگ منجر شود. |
پوشش ریسک: برای محافظت در برابر نوسانات قیمت استفاده میشود. | پیچیدگی بیشتر: درک و مدیریت این نوع معاملات نیاز به دانش و تجربه بیشتری دارد. |
امکان سود در بازار نزولی: میتوان از کاهش قیمتها نیز سود کسب کرد. | هزینههای بالاتر: معمولاً کارمزد و هزینههای نگهداری پوزیشن بالاتر است. |
برای درک بهتر تفاوتهای این دو روش معاملاتی، جدول مقایسهای زیر را در نظر بگیرید:
ویژگی | معاملات اسپات | معاملات تعهدی |
زمان تحویل | فوری | در تاریخ سررسید |
قیمتگذاری | قیمت فعلی بازار | قیمت توافقی برای آینده |
مالکیت | مالکیت فوری | مالکیت در زمان سررسید |
استفاده از اهرم | معمولاً خیر | بله |
ریسک | کمتر | بیشتر |
پیچیدگی | ساده | پیچیدهتر |
مناسب برای | سرمایهگذاران محافظهکار | معاملهگران حرفهای |
یکی از تفاوتهای اساسی بین معاملات اسپات و تعهدی، نحوه قیمتگذاری است. در معاملات اسپات، قیمت بر اساس عرضه و تقاضای فعلی بازار تعیین میشود. اما در معاملات تعهدی، قیمت بر اساس انتظارات آینده بازار و عواملی مانند نرخ بهره و هزینههای نگهداری تعیین میشود.
برای مثال، اگر قیمت فعلی بیتکوین 30,000 دلار باشد، در معامله اسپات شما دقیقاً با همین قیمت معامله میکنید. اما در یک قرارداد تعهدی سه ماهه، ممکن است قیمت 31,500 دلار باشد، زیرا بازار انتظار افزایش قیمت در آینده را دارد.
ریسک و بازدهی در معاملات اسپات و تعهدی تفاوت قابل توجهی دارند. در معاملات اسپات، ریسک محدود به نوسانات قیمت دارایی است. اگر شما 1 بیتکوین به قیمت 30,000 دلار خریداری کنید، حداکثر ضرر شما 30,000 دلار خواهد بود (در صورتی که قیمت به صفر برسد).
اما در معاملات تعهدی، به دلیل استفاده از اهرم، ریسک و بازدهی بالقوه بسیار بیشتر است. برای مثال، اگر شما با اهرم 10X معامله کنید، یک تغییر 10% در قیمت میتواند کل سرمایه شما را از بین ببرد یا دو برابر کند.
بروکرها یکی از ارکان اصلی در انجام معاملات اسپات و تعهدی هستند. انتخاب یک بروکر مناسب میتواند به طور مستقیم بر تجربه معاملاتی شما تأثیر بگذارد. در زیر به چند نمونه از بروکرهایی که این خدمات را ارائه میدهند اشاره میکنیم:
بله، بسیاری از معاملهگران حرفهای از ترکیبی از هر دو روش استفاده میکنند. این کار میتواند به متنوعسازی استراتژی و مدیریت بهتر ریسک کمک کند.
معمولاً معاملات اسپات برای افراد تازهکار توصیه میشود. این روش سادهتر و کمریسکتر است و درک آن آسانتر است.
خیر، در اکثر قراردادهای تعهدی مدرن، امکان تسویه نقدی وجود دارد و نیازی به تحویل فیزیکی دارایی نیست.
در برخی پلتفرمها امکان استفاده از اهرم در معاملات اسپات نیز وجود دارد، اما این کار ریسک معاملات را افزایش میدهد.
معمولاً معاملات اسپات برای سرمایهگذاری بلندمدت مناسبتر هستند، زیرا هزینههای نگهداری کمتری دارند و ریسک کمتری را متوجه سرمایهگذار میکنند.
بیشتر بروکرهای فارکس و صرافی های ارز دیجیتال این امکان را برای کاربران فراهم میکنند که از لوریج برای معاملات خود استفاده کنند. انتخاب یک بروکر با اعتبار و نظارت دقیق بر روی لوریج و ریسک، برای موفقیت در معاملات تعهدی بسیار اهمیت دارد.