چرا صندوق های کالایی با پشتوانه طلا محبوب‌ ترین گزینه ضدتورمی است؟🔍

11 نوامبر

0 تا 100 صندوق های کالایی با پشتوانه طلا در 1404✅

وقتی شاخص تورم از [۴۰٪] عبور می‌کند و بازار ارز بی‌ثبات می‌شود، نگاه بسیاری از سرمایه‌گذاران به سمت صندوق‌ های کالایی با پشتوانه طلا (Gold Commodity ETFs) برمی‌گردد؛ ابزارهایی بورسی که بدون نیاز به «خرید شمش» یا «سکه فیزیکی»، امکان سرمایه‌ گذاری مستقیم در طلای واقعی را فراهم می‌کنند.

این صندوق‌ها دارایی خود را در قالب “گواهی سپرده طلا“ یا “قراردادهای کالایی” نگهداری کرده و قیمت هر واحد آن‌ها بر پایه‌ [NAV] و نوسانات “اونس جهانی (XAU/USD)” محاسبه می‌شود.

تا پاییز ۲۰۲۵، مجموع ارزش صندوق‌ های طلا در بورس ایران از ۱۰ همت (۱۰۰,۰۰۰ میلیارد ریال) عبور کرده و نمادهایی مانند عیار (GOLD)، زر (ZAR)، کهربا (KAHROBA) و گوهر (GOHAR) در میان پربازده‌ترین‌ها قرار گرفته‌اند؛ با بازدهی سالانه بین [۲۵%] تا [۳۰%].

این رشد نه‌ تنها نشانگر افزایش اعتماد سرمایه‌گذاران به بازارهای کالایی است، بلکه نقش طلا را به‌ عنوان ابزار پوشش ریسک تورم و حفظ ارزش پول تقویت کرده است.

برای سرمایه‌گذاران خرد، بررسی نسبت هزینه‌ها (Expense Ratio)، فاصله قیمت بازار با NAV و حجم معاملات روزانه از کلیدهای موفقیت در انتخاب بهترین صندوق های طلا به شمار می‌آید. در ادامه با جزئیات کامل صندوق های کالایی با پشتوانه طلا آشنا خواهید شد.

صندوق کالایی با پشتوانه طلا چیست؟

«صندوق کالایی با پشتوانه طلا» یک صندوق سرمایه‌ گذاری است که دارایی‌هایش به‌ طور مستقیم به طلا گره خورده‌اند (مثل شمش طلا، گواهی سپرده طلا یا قراردادهای مبتنی بر طلا) و هدفش این است که بازده واحدهای صندوق تا حد ممکن رفتار قیمت طلا را دنبال کند.

معمولاً واحدهای این صندوق‌ ها در بورس معامله می‌شوند (شبیه ETF)، بنابراین می‌توانید مثل یک سهم عادی آن‌ها را بخرید/بفروشید.

سازوکار به‌زبان ساده:

پشتوانه: طلا (واقعی یا اوراق دارای پشتوانه طلا) در خزانه/سپرده‌گذاری نگهداری می‌شود؛
ارزش‌ گذاری (NAV): ارزش روز دارایی‌های طلایی صندوق تقسیم بر تعداد واحدها؛ قیمت معاملاتی ممکن است کمی بالاتر/پایین‌تر از NAV باشد؛
ایجاد/بازخرید واحدها: بازارگردان و نهادهای مالی با تحویل طلا/وجه نقد می‌توانند واحدهای جدید بسازند یا بازخرید کنند تا قیمت به NAV نزدیک بماند؛
هزینه‌ها: کارمزد مدیریت و نگه‌داری/متولی و کارمزد معاملات که روی بازده خالص اثر می‌گذارند.

صندوق کالایی با پشتوانه طلا مناسب چه کسانی است؟

افرادی که می‌خواهند در معرض طلا باشند بدون نگهداری فیزیکی؛
سرمایه‌گذاران به‌دنبال پرتفو ضدتورمی یا پوشش ریسک؛
کسانی که نقدشوندگی و خریدوفروش آنلاین برایشان مهم است.

پشتوانه و ترکیب دارایی صندوق شامل چیست؟

جزء دارایی	نقش در صندوق	سهم معمول (دامنه)	نقدشوندگی	ریسک/نکته کلیدی
طلای فیزیکی (شمش استاندارد) / گواهی سپرده طلا	پشتوانه اصلی برای ردیابی قیمت طلا	۶۰٪ تا ۹۵٪	بالا (از مسیر گواهی سپرده/خزانه)	کیفیت شمش، هزینه نگهداری، اختلاف قیمت با NAV
وجه نقد و سپرده‌های کوتاه‌مدت	مدیریت نقدینگی، پرداخت کارمزدها/هزینه‌ها	۰٪ تا ۲۰٪	بسیار بالا	کاهش اندک بازده کل در دوره‌های صعود شدید طلا
اوراق مشتقه مبتنی بر طلا (آتی/اختیار) در صورت مجاز بودن در امیدنامه	کارایی ردیابی، پوشش ریسک یا افزایش چابکی	۰٪ تا ۱۵٪	متوسط تا بالا (بسته به بازار آتی)	ریسک اهرم، نیاز به مدیریت مارجین، خطای ردیابی
اوراق با درآمد ثابت بسیار کوتاه‌مدت	پارک موقت نقدینگی و کاهش نوسان	۰٪ تا ۱۰٪	بالا	بازده اندک؛ ممکن است ردیابی را کمی کند کند
مطالبات/سودهای تحقق‌نیافته	اقلام ترازنامه‌ای کوتاه‌مدت	۰٪ تا ۵٪	بالا (کوتاه‌مدت)	موقتی؛ بر NAV اثر جزئی دارد
بدهی‌ها و هزینه‌های پرداختنی (اثر کاهنده بر NAV)	تعهدات جاری صندوق	۰٪ تا ۳٪	—	هزینه‌های مدیریت/متولی؛ باید پایدار و شفاف باشد

تفاوت با خرید طلای فیزیکی

صندوق کالایی طلا تفاوت‌های اساسی با خرید مستقیم طلا دارد:

مزایای صندوق:

نگهداری و امنیت با صندوق است (نه شما)؛
امنیت بالا در برابر سرقت؛
نقدشوندگی بورسی دارید؛
عدم پرداخت مالیات بر ارزش افزوده؛
شفافیت قیمت گذاری؛
خریدهای خرد ممکن است.

محدودیت ها:

عدم مالکیت فیزیکی طلا؛
هزینه‌های مدیریتی دارد؛
وابستگی به عملکرد صندوق؛
پرداخت کارمزد سالیانه.

مزایا و معایب صندوق های کالایی با پشتوانه طلا

سرمایه گذاری در صندوق های کالایی طلا مزایا و معایب مختلفی دارد که شامل:

مزایا

پوشش ریسک تورم و ارزی: همبستگی بالا با طلا، مناسب برای ضدتورم‌کردن پرتفو؛
نقدشوندگی بورسی: خرید/فروش آنلاین مثل یک سهم، بدون دردسر خریدار/فروشنده‌ی فیزیکی؛
حذف ریسک نگهداری فیزیکی: نیازی به نگهداری شمش/سکه و نگرانی امنیتی نیست؛
سرمایه‌گذاری با مبالغ کوچک: ورود پلکانی (DCA) و میانگین‌گیری راحت؛
شفافیت NAV و گزارشات: امکان رصد ارزش خالص دارایی‌ ها و ترکیب سبد؛
بازارگردانی: معمولاً کمک می‌کند فاصله‌ی قیمت با NAV کنترل شود؛
تنوع‌بخشی پرتفو: همبستگی پایین‌تری با سهام/اوراق در بخشی از چرخه‌ها؛
کارایی مالیاتی/هزینه‌ای نسبت به فیزیکی: معمولاً مالیات مبادله و اصطکاک کمتر از خرید فیزیک است (بسته به مقررات)؛
دسترسی آسان: از طریق کارگزاری/اپلیکیشن‌های معاملاتی؛
قابلیت استراتژی‌سازی: امکان استفاده از حد ضرر، خرید پله‌ای، یا تخصیص پویا.

معایب و ریسک‌ها

نوسان‌پذیری بالا: طلا می‌تواند در کوتاه‌مدت پرنوسان باشد؛
فاصله قیمت با NAV: پرمیوم/دیسکانت مقطعی نسبت به ارزش ذاتی؛
هزینه‌ها: کارمزد مدیریت، متولی، معاملات؛ بازده خالص را کاهش می‌دهد؛
خطای ردیابی (Tracking Error): بازده صندوق دقیقاً برابر طلا نیست؛
ریسک نقدشوندگی در صندوق‌های کوچک: اسلیپیج/گستره‌ی مظنه‌ی بالاتر؛
ریسک مقرراتی/عملیاتی: تغییر مقررات، توقف نماد، یا تاخیر در تسویه؛
وابستگی به نرخ ارز (در کشورها‌ی غیر دلاری): دو منبع ریسک (اونس و ارز)؛
محدودیت‌های امیدنامه: امکان استفاده محدود/ممنوع از مشتقه‌ها برای پوشش ریسک؛
ریسک تمرکز: تمرکز کامل بر یک کالای واحد (طلا)؛
انتظارات غیرواقعی: تضمین سود وجود ندارد؛ زمان‌بندی ورود مهم است.

نحوه خرید صندوق کالایی طلا

خرید صندوق های کالایی طلا فرآیند ساده ای است:

1. باز کردن حساب کارگزاری

انتخاب کارگزاری معتبر مانند کارگزاری مفید، فارابی و آگاه؛
ارائه مدارک هویتی؛
تکمیل فرم های قانونی.

2. واریز وجه

انتقال پول به حساب کارگزاری؛
تأیید واریز توسط کارگزار.

3. انتخاب صندوق مناسب

بررسی عملکرد تاریخی؛
مقایسه کارمزدها؛
مطالعه اساسنامه صندوق.

4. ثبت سفارش خرید

ورود به سامانه معاملاتی آنلاین؛
وارد کردن نماد صندوق؛
تعیین مقدار و قیمت.

5. تأیید و تسویه

تأیید سفارش؛
انتقال واحدهای صندوق.

ساعات و کارمزد معاملات صندوق‌ های کالایی با پشتوانه طلا

صندوق های کالایی طلا در بازه زمانی مشخص قابل معامله‌اند. ساعات معاملات عادی از ۹ صبح تا ۱۲:۳۰ ظهر است. همچنین مرحله معاملات پایانی از ساعت ۱۲:۴۵ تا ۱۳:۰۰ برگزار می‌شود.

کارمزد و هزینه ها

هزینه‌های مرتبط با سرمایه گذاری در صندوق طلا:

نوع هزینه	میزان	توضیحات
کارمزد مدیریت	معمولاً سالانه (مثلاً ۰٫۵٪ تا ۲٪ از NAV)	طبق امیدنامه صندوق از دارایی‌ها کسر و در NAV منعکس می‌شود.
کارمزد معاملات	درصدی کوچک از ارزش هر معامله	هزینه‌های بورس/تسویه روی خرید و فروش واحدها؛ به‌صورت لحظه معامله اعمال می‌شود.
کارمزد کارگزاری	درصدی کوچک از ارزش هر معامله	کمیسیون کارگزار هنگام خرید/فروش شما؛ طبق تعرفه کارگزاری/بورس.

بهترین صندوق های کالایی طلا در بورس

لیست صندوق های کالایی طلای فعال در بورس ایران:

نام صندوق	نماد	اندازه صندوق	بازدهی یک‌ساله
صندوق پشتوانه طلای لوتوس	LOTUS	۱,۲۰۰ میلیارد تومان	۱۲۰٫۸٪
صندوق سرمایه‌ گذاری طلای مفید	GOLD	۲,۵۰۰ میلیارد تومان	۱۴۸٫۵٪ (تا ۱۹ آبان ۱۴۰۴)
صندوق سرمایه‌ گذاری مبتنی بر سکه طلای کیان	GOHAR	۹۰۰ میلیارد تومان	۱۳۸٫۲٪ (تا ۱۹ آبان ۱۴۰۴)
صندوق سرمایه‌ گذاری طلای زرافشان امید ایرانیان	ZAR	۱,۸۰۰ میلیارد تومان	۱۱۴٫۳٪
صندوق سرمایه‌ گذاری طلای کاریزما	KAHROBA	≈۲۹٬۴۷۵٫۲۸ میلیارد تومان	۱۳۳٫۴۷٪

عوامل مؤثر بر بازدهی صندوق طلا

بازدهی صندوق های کالایی طلا تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار می‌گیرد:

عوامل کلان اقتصادی:

نرخ تورم در اقتصاد ایران؛
سیاست های پولی بانک مرکزی؛
نوسانات نرخ ارز؛
رشد اقتصادی کشور.

عوامل بین‌المللی:

قیمت جهانی طلا؛
سیاست های فدرال رزرو آمریکا؛
بحران‌های جهانی؛
عرضه و تقاضای طلا.

سوالات متداول

چگونه می توانم صندوق کالایی طلا خریداری کنم؟

پس از باز کردن حساب کارگزاری و واریز وجه، می توانید از طریق سامانه معاملاتی آنلاین اقدام به خرید کنید.

آیا مالک طلای فیزیکی می شوم؟

خیر، شما مالک واحدهایی ازصندوق هستید که پشتوانه آن طلای فیزیکی است. امکان تحویل طلای فیزیکی معمولاً وجود ندارد.

حداقل سرمایه برای شروع چقدر است؟

حداقل سرمایه بسته به صندوق متفاوت است اما معمولاً از ۱۰۰ هزار تومان شروع می شود.

کارمزد صندوق های کالایی طلا چقدر است؟

کارمزد مدیریت سالیانه بین ۰.۴ تا ۰.۶ درصد متغیر است که از NAV صندوق کسر می شود.

آیا این صندوق ها مشمول مالیات هستند؟

معاملات صندوق های کالایی طلا از مالیات بر ارزش افزوده معاف هستند اما ممکن است مشمول سایر مالیات ها باشند.

معروف‌ترین صندوق‌ های طلا در بورس ایران کدام‌اند؟

صندوق‌ های عیار (GOLD)، کهربا (KAHROBA)، زر (ZAR)، گوهر (GOHAR) و طلا (LOTUS) از فعال‌ترین و پربازده‌ترین‌ها هستند.

درج نظر