بررسی تئوری داو در تحلیل تکنیکال 🔥 اهمیت نظریه داو در فارکس (Dow Theory)

اتابک منفرد

✳️مروری بر نظریه داو در تحلیل تکنیکال

آیا می دانید که یکی از قدیمی ترین و تأثیرگذار ترین نظریه های تحلیل تکنیکال بازار های مالی و خصوصا بازار فارکس، ریشه در اواخر قرن نوزدهم میلادی دارد؟ تئوری داو، نظریه ای پایه ای که هنوز هم بسیاری از معامله گران و تحلیل گران حرفه ای از آن بهره می برند.

در این مقاله، به طور کامل با زندگی و آثار چارلز هنری داو، روزنامه نگار و تحلیلگر آمریکایی که بنیانگذار این تئوری کاربردی است، آشنا خواهید شد. او که با انتشار مقالاتی در وال استریت ژورنال، ایده اولیه تئوری خود را مطرح کرد، هرگز نتوانست آن را به طور کامل منتشر کند اما شاگردانش این امر را به انجام رساندند.

در ادامه، با اصول شش گانه تئوری داو که هنوز هسته اصلی تحلیل تکنیکال محسوب می شود آشنا خواهید شد. مفاهیمی چون انعکاس کامل اطلاعات در قیمت، سه نوع روند در بازار، مراحل سه گانه یک روند اصلی، تأیید متقابل روند ها توسط شاخص های مختلف، نقش حجم معاملات در تأیید قدرت روند ها و در نهایت ادامه روند ها تا رخداد سیگنال برگشتی، اصولی هستند که چگونگی کاربرد این تئوری در معاملات را برایتان روشن خواهد کرد.

 

تئوری داو چیست؟ تئوری داو چه اهمیتی در معاملات فارکس دارد؟

تئوری داو، یک نظریه قدیمی اما همچنان پر کاربرد در دنیای معاملات است. این تئوری توسط چارلز هنری داو، روزنامه نگار و تحلیل گر آمریکایی در اواخر قرن نوزدهم مطرح شد. بر اساس تئوری داو، بازار های مالی همواره در حال حرکت در روند های صعودی یا نزولی هستند که می توان آن ها را با تحلیل تکنیکال شناسایی کرد.

اصول شش گانه تئوری داو، راهنمای معامله گران برای درک بهتر رفتار بازار ها است. این اصول به آن ها کمک می کند تا زمان مناسب برای ورود و خروج از معاملات را تشخیص دهند. ازجمله مهم ترین اصول می توان به تأیید روند ها توسط چندین شاخص، همراهی حجم معاملات با روند ها و نیز تشخیص سه مرحله اصلی هر روند اشاره کرد.

 

تاریخچه تئوری داو

تاریخچه تئوری داو ریشه در اواخر قرن نوزدهم میلادی دارد. این تئوری توسط چارلز هنری داو، روزنامه نگار و تحلیلگر مالی آمریکایی ارائه شد که بنیانگذار نشریه معتبر وال استریت ژورنال و شرکت داوجونز بود.

داو ایده های اولیه این تئوری را در سلسله مقالاتی در روزنامه وال استریت ژورنال در دهه 1880 میلادی منتشر کرد. او در این مقالات بر حرکت روند گونه بازار های مالی تاکید داشت و معتقد بود الگو های تکرار شونده ای در رفتار قیمت سهام وجود دارد که می توان از آن ها برای پیش بینی روند های آینده استفاده کرد.

متاسفانه چارلز داو نتوانست تئوری خود را به طور کامل منتشر و توسعه دهد، زیرا در سال 1902 در سن 51 سالگی درگذشت. پس از مرگ او، شاگردانش از جمله ویلیام پیترز همیلتون، ادگار لاورنس و رابرت ریا، با بررسی دست نوشته های داو، تلاش کردند تا تئوری استادشان را کامل و منتشر کنند.

کتاب معروف “تئوری داو” توسط رابرت ریا در سال 1932 منتشر شد و اصول اصلی این نظریه را که تاکنون هسته اصلی تحلیل تکنیکال محسوب می شود، تشریح کرد. از آن زمان تا کنون، تحلیل گران و معامله گران زیادی بر اساس اصول تئوری داو فعالیت می کنند.

جالب است بدانید که داو علاوه بر ارائه تئوری مهم خود، شاخص هایی نظیر شاخص صنعتی داوجونز و شاخص حمل و نقل داوجونز را ابداع کرد که هنوز هم از شاخص های مهم بازار سهام محسوب می شوند.

 

تئوری داو در تحلیل تکنیکال بر چه اصل هایی استوار است؟

تئوری داو در تحلیل تکنیکال بر 6 اصل اساسی استوار است:

1. اصل انعکاس اطلاعات در قیمت – تمامی اطلاعات مربوط به یک دارایی در قیمت آن منعکس می شود.
2. اصل وجود سه نوع روند – روند های اصلی (نزولی/صعودی)، روند های ثانویه (اصلاحی) و روند های جزئی (کوتاه مدت).
3. اصل سه مرحله ای بودن هر روند اصلی – انباشت، مشارکت عمومی و زیاده روی/ترس.
4. اصل تایید متقابل روند ها توسط چند شاخص.
5. اصل تایید روند ها توسط حجم معاملات.
6. اصل ادامه روند ها تا زمان رخداد سیگنال برگشتی واضح.

این 6 اصل، هسته اصلی تئوری داو در تحلیل تکنیکال را تشکیل می دهند و به معامله گران در درک بهتر رفتار بازار و تشخیص روند های قیمتی کمک می کنند.

اصل انعکاس اطلاعات در قیمت

اصل اول تئوری داو بیان می کند که تمامی اطلاعات مربوط به یک دارایی مانند پتانسیل رشد، احساسات بازار، مزایا و معایب خرید و فروش و موفقیت برنامه های مدیریتی شرکت های صادرکننده آن دارایی، در قیمت آن دارایی منعکس می شود. این اصل بر فرضیه بازار کارا (EMH) استوار است که مطالعه قیمت ها را برای پیش بینی روند های آتی بر دیگر عوامل ترجیح می دهد.

 

اصل وجود سه نوع روند

طبق اصل دوم تئوری داو، در بازار سه نوع روند وجود دارد:

• روندهای اصلی (Primary Trends): روند های بلند مدت صعودی یا نزولی که می توانند ماه ها یا سال ها ادامه داشته باشند و جهت کلی بازار را نشان می دهند.
• روندهای ثانویه (Secondary Trends): روند های میان مدت که در جهت مخالف روند اصلی اتفاق می افتند و معمولا بین 3 هفته تا 2 ماه طول می کشند. این روند ها در واقع اصلاح موقت روند اصلی هستند.
• روند های جزئی (Minor Trends): روند های کوتاه مدت که از چند ساعت تا چند روز طول می کشند و می توانند در جهت روند اصلی یا خلاف آن باشند. این روند ها را نویز یا سروصدای بازار هم می نامند.

 

اصل سه مرحله ای بودن هر روند اصلی

طبق اصل سوم تئوری داو، هر روند اصلی (صعودی یا نزولی) از سه مرحله زیر تشکیل می شود:

• مرحله انباشت (Accumulation) – در این مرحله، معامله گران حرفه ای و سرمایه گذاران نهادی شروع به خرید یا فروش دارایی در قیمتی خاص می کنند که معمولاً در خلاف جهت انتظارات عمومی است.
• مرحله مشارکت عمومی (Public Participation) – پس از شروع روند جدید، بقیه سرمایه گذاران وارد بازار می شوند که باعث شتاب گرفتن روند اصلی می شود. این مرحله طولانی ترین بخش یک روند است.
• مرحله زیاده روی یا ترس (Excess/Panic) – در این مرحله، سرمایه گذاران جدید با انگیزه از دست ندادن فرصت، وارد بازار می شوند، در حالی که معامله گران حرفه ای در حال خروج هستند.

لطفاً توجه داشته باشید که این سه مرحله برای روند های نزولی نیز صادق است، با این تفاوت که “انباشت” را با “توزیع” و “زیاده روی” را با “ترس” جایگزین می کنیم.

 

اصل تایید متقابل روند ها توسط چند شاخص.

طبق اصل چهارم تئوری داو، برای اطمینان از وقوع یک روند صعودی یا نزولی، باید چندین شاخص مهم همگی در همان جهت حرکت کنند و یک دیگر را تأیید نمایند.

به عبارت دیگر، نمی توان براساس حرکت یک شاخص به تنهایی، روند کلی بازار را تشخیص داد، بلکه باید شاخص های مختلف صنعتی، بازار سهام و حتی سایر بازار ها همگی در یک جهت واحد حرکت کنند تا بتوان از وجود یک روند اصلی در بازار مطمئن شد.

این اصل در ابتدا برای هماهنگی شاخص صنعتی داو جونز و شاخص حمل و نقل (ریلی) داوجونز مطرح شد، اما امروزه برای تأیید متقابل شاخص های مختلف در یک بازار یا میان چند بازار گوناگون مورد استفاده قرار می گیرد.

این اصل از اهمیت بسیار بالایی در تأیید قدرت و اعتبار یک روند صعودی یا نزولی برخوردار است.

 

اصل تایید روند ها توسط حجم معاملات

اصل پنجم تئوری داو بیان می کند که روند های قیمتی باید با حجم معاملات همراه و توسط آن تأیید شوند.

به این صورت که در یک روند صعودی، باید با افزایش قیمت، حجم معاملات نیز افزایش یابد. در یک روند نزولی، با کاهش قیمت باید حجم معاملات افزایش پیدا کند. افزایش حجم معاملات نشان دهنده تأیید و قدرت روند فعلی توسط بازار است.

از طرف دیگر، کاهش حجم معاملات در حین یک روند صعودی یا نزولی، می تواند نشانه ای از ضعف و اتمام آن روند باشد. به عبارت دیگر، علاوه بر حرکت قیمت، حجم معاملات نیز باید در جهت تأیید روند اصلی باشد تا آن روند از اعتبار و قدرت کافی برخوردار شود. این امر کمک می کند تا روند های واقعی از روند های کاذب و گمراه کننده متمایز شوند.

 

اصل ادامه روند ها تا زمان رخداد سیگنال برگشتی واضح

اصل ششم و آخر تئوری داو بیان می کند که روند های موجود در بازار تا زمانی که سیگنال واضح و قدرتمندی برای برگشت یا تغییر جهت روند دیده نشود، ادامه خواهند داشت.

بر اساس این اصل، یک روند اصلی صعودی یا نزولی بازار، تا زمانی که اتفاقات یا الگو های قیمتی قدرتمند نشان دهنده معکوس شدن آن روند پدیدار نگردد، همچنان ادامه می یابد. البته باید توجه داشت که در طول یک روند اصلی، روند های ثانویه و اصلاحی موقت نیز رخ می دهند اما تا زمان ظهور سیگنال های واقعی برگشت، روند اصلی همچنان پا برجا است.

این اصل بر این نکته تاکید می کند که نباید روند های کوتاه مدت یا ثانویه را با معکوس شدن روند اصلی اشتباه گرفت، مگر اینکه شواهد و علائم قدرتمندی برای این تغییر جهت مشاهده شود. درک صحیح این اصل، به معامله گران کمک می کند تا از خروج زود هنگام از یک روند اصلی بپرهیزند و صبر کافی برای کسب حداکثر سود را داشته باشند.

 

نحوه استفاده از نظریه داو در تحلیل تکنیکال چگونه است؟

تئوری داو مجموعه ای از اصول و قوانین را برای تحلیل روند های قیمت در بازار های مالی ارائه می کند که در تحلیل تکنیکال بسیار کاربرد دارند. این تئوری اساساً بر شناخت و پیروی از روند های اصلی بازار تأکید می کند.

چند نکته کلیدی در استفاده از تئوری داو در تحلیل تکنیکال به شرح زیر است:

1. شناسایی روند اصلی بازار (صعودی یا نزولی): بررسی حرکت قیمت در یک بازه زمانی طولانی برای تشخیص روند غالب بازار بر اساس اصول تئوری داو مانند تشکیل اوج و حضیض های متوالی بالا تر/پایین تر.
2. تأیید روند توسط شاخص های مختلف: بر اساس اصل 4 تئوری داو، روند اصلی باید توسط چند شاخص مهم مانند شاخص های صنعتی و حمل و نقل تأیید شود.
3. بررسی حجم معاملات: طبق اصل 5، افزایش حجم معاملات باید روند اصلی را تأیید کند. کاهش حجم می تواند نشانه ضعف روند باشد.
4. مراحل یک روند اصلی (انباشت، مشارکت عمومی، مازاد/وحشت): تحلیل و شناسایی این مراحل برای برآورد موقعیت فعلی بازار در چرخه روند.
5. نقاط بازگشتی روند ها: شناسایی نشانه های احتمالی پایان یک روند نظیر عدم تشکیل اوج یا حضیض جدید، شکست سطوح حمایت/مقاومت کلیدی و افزایش حجم معاملات در خلاف جهت روند.
6. سیگنال های ورود و خروج: با توجه به اصول تئوری داو، سیگنال های خاصی برای ورود و خروج از معاملات در جهت روند اصلی تعریف شده است.

در مجموع، تئوری داو یک چارچوب منظم برای تحلیل روند های بازار ارائه می کند. معامله گران با استفاده از این تئوری می توانند موقعیت فعلی بازار را در روند اصلی تشخیص دهند و بر اساس آن تصمیمات معاملاتی بگیرند.

 

نظر کارشناس درباره نظریه داو

تئوری داو یکی از بنیادی ترین و قدیمی ترین نظریه های تحلیل تکنیکال است که هنوز هم کاربرد گسترده ای در معاملات مالی دارد. اصول شش گانه این تئوری به معامله گران کمک می کند تا روند های اصلی بازار را به درستی شناسایی کرده و زمان مناسب برای ورود و خروج از معاملات را تشخیص دهند.

با درک عمیق مفاهیمی چون انعکاس اطلاعات در قیمت، تأیید روند ها توسط شاخص های مختلف و حجم معاملات و نیز مراحل سه گانه هر روند، معامله گران می توانند استراتژی های خرید و فروش موفق تری را در همسویی با جریان اصلی بازار ها طراحی نمایند.

سوالات متداول

چارلز هنری داو چه کسی بود و چرا تئوری او مهم است؟

چارلز داو روزنامه نگار و تحلیلگر آمریکایی بود که ایده های اولیه تئوری خود را در اواخر قرن 19 مطرح کرد. تئوری او هنوز هسته اصلی تحلیل تکنیکال محسوب می شود.

اصول اصلی تئوری داو کدامند؟

اصول شش گانه تئوری داو شامل انعکاس اطلاعات در قیمت، سه نوع روند، سه مرحله روند اصلی، تایید متقابل توسط چند شاخص، تایید توسط حجم معاملات و ادامه روند ها تا سیگنال برگشتی است.

نقش حجم معاملات در تئوری داو چیست؟

افزایش حجم معاملات در جهت روند قیمتی نشان دهنده تایید آن روند است. کاهش حجم می تواند نشانه ضعف و اتمام روند باشد.

چگونه تئوری داو به شناسایی زمان ورود و خروج از معاملات کمک می کند؟

با درک مراحل یک روند اصلی و سیگنال های تاییدی روند مانند تایید متقابل توسط شاخص ها، می توان زمان مناسب برای ورود و خروج را تشخیص داد.

آیا تئوری داو هنوز کاربرد دارد؟

بله، اگرچه این تئوری بیش از یک قرن پیش مطرح شد، اصول آن هنوز در تحلیل تکنیکال مدرن کاربرد گسترده ای دارد.