اثر تمایل چیست؟✴️ خطرات سوگیری [Disposition Effect] و غلبه بر آن

19 جولای

اثر تمایل چیست؟✅ راهنمای غلبه بر سوگیری تمایل در معاملات و سرمایه گذاری

اثر تمایل (Disposition Effect)، موضوعی است که در آن سرمایه‌ گذاران به دلیل تمایلات “روانشناختی” و “احساسات غیرمنطقی” خود، تصمیمات سرمایه‌ گذاری ناکارآمدی می‌گیرند. این پدیده که اغلب به دلیل اعتماد به نفس بیش از حد، ترس از دست دادن و تعصب شکل می‌گیرد، می‌تواند تأثیرات قابل توجهی بر عملکرد و کارایی معامله‌گر داشته باشد.

اثر تمایل نشان دهنده یکی از سوگیری‌ های شایع و مهلک در رفتار سرمایه‌ گذاری است. این مفهوم به تمایل سرمایه‌ گذاران برای فروختن دارایی‌ هایی که در سود هستند و «نگهداری دارایی‌ هایی که ارزش آن‌ها کاهش یافته» است، اشاره دارد.

براساس مطالعه‌ ای که در سال 2021 توسط دانشگاه هاروارد انجام شد، مشخص شد که 70٪ از سرمایه‌ گذاران به این سوگیری دچار هستند و این رویکرد منجر به کاهش میانگین بازده سالانه سرمایه‌گذاری‌ ها به میزان 2.5٪ می‌شود.

این رفتار نه تنها فرصت‌ های رشد بیشتر را می‌کاهد، بلکه می‌تواند منجر به ضررهای بیشتر شود. برای مثال، در طول بحران مالی سال 2008، سرمایه‌گذارانی که تحت تأثیر اثر تمایل قرار گرفتند، به طور متوسط 15٪ بیشتر از سرمایه‌ گذارانی که این سوگیری را نداشتند، زیان کردند.

تحقیقات نشان داده است که این رفتار در بازار فارکس می‌تواند منجر به کاهش بازدهی سالانه تا 3٪ شود، زیرا معامله‌ گران به جای استفاده از استراتژی‌ های منطقی و محاسباتی، تحت تأثیر احساسات و سوگیری‌ های روانشناختی تصمیم‌گیری می‌کنند.

منظور از اثر تمایل چیست؟!

اثر تمایل یک پدیده روانشناختی در “تصمیم‌گیری‌های مالی” است که نشان‌دهنده تمایل سرمایه‌گذاران به فروش زودهنگام دارایی‌های برنده و نگه‌داشتن دارایی‌های بازنده است. این رفتار ناشی از ترس از دست دادن سود‌های کسب شده و امید به بازگشت دارایی‌های زیان‌ده به سطح قبلی خود خواهد بود.

این اثر می‌تواند منجر به تصمیم‌گیری‌های “غیرمنطقی” و “غیرکارآمد” در مدیریت سرمایه شود، زیرا سرمایه‌گذاران به جای ارزیابی منطقی و بی‌طرفانه دارایی‌ها و پتانسیل‌ واقعی آن‌ها، تحت تأثیر احساسات خود عمل می‌کنند.

چگونه بر سوگیری تمایل در معاملات غلبه کنیم؟

برای غلبه بر سوگیری تمایل در معاملات، معامله‌ گران باید «استراتژی‌ های هوشمندانه» و علمی را به کار گیرند. اولین گام، ایجاد و پیروی از یک برنامه سرمایه‌گذاری منسجم است که شامل تعیین اهداف مالی واضح و مشخص می‌شود تا از تصمیم‌گیری‌ های هیجانی جلوگیری کند.

استفاده از تخصیص دارایی و تنوع‌ بخشی به سبد سرمایه به منظور کاهش ریسک و جلوگیری از تمرکز بیش از حد بر یک دارایی خاص نیز مؤثر است. علاوه بر این، نظارت دقیق و مداوم بر عملکرد پورتفو و اجتناب از اعتماد به نفس بیش از حد که ممکن است به خطاهای قضاوتی بینجامد، بسیار حیاتی است.

سوگیری اثر تمایل در کجا اتفاق می افتد؟!

سوگیری اثر تمایل در بازارهای مالی مختلف اتفاق می‌افتد و تقریباً در تمام انواع دارایی‌ها و معاملات مشاهده می‌شود، از جمله در بازار سهام، آپشن‌ها، بازارهای آتی و حتی املاک و مستغلات.

این سوگیری زمانی بروز می‌کند که سرمایه‌گذاران ترجیح می‌دهند سهام یا دارایی‌هایی را که ارزش آن‌ها افزایش یافته، به سرعت بفروشند تا سود خود را محقق کنند، در حالی که دارایی‌هایی که ارزش آن‌ها کاهش یافته است را به امید بازگشت به قیمت اولیه نگه می‌دارند.

خطرات سوگیری اثر تمایل چیست؟

سوگیری اثر تمایل خطری مهم در تصمیم‌گیری‌های سرمایه‌ گذاری است که می‌تواند به ضررهای قابل توجهی منجر شود. در ادامه به پیامدهای این موضوع، می‌پردازیم.

کاهش تنوع در سبد سرمایه

نگهداری موقعیت‌های ضررده می‌تواند سرمایه را در محدوده معدودی از دارایی‌ها قفل کند و از این رو، مانع از استفاده بهینه از فرصت‌های بازار شود.

افزایش ریسک سرمایه‌ گذاری

نگهداری دارایی‌ های زیان‌ ده به جای تنوع‌ب خشی می‌تواند به افزایش ریسک کلی پورتفولیو منجر شود.

استرس هیجانی

این سوگیری همچنین می‌تواند منجر به “استرس روانی و هیجانی” شود. نگهداری دارایی‌ های زیان‌ده و فروش سریع دارایی‌ های سودآور می‌تواند حس پشیمانی، اضطراب و ناکامی را در سرمایه‌ گذاران ایجاد کند.

کاهش کارایی مالی

این سوگیری در نهایت می‌تواند باعث شود سرمایه‌ گذاران نتوانند به طور کامل از پتانسیل سرمایه‌ گذاری‌ های خود بهره ببرند و در نتیجه کارایی مالی آن‌ ها کاهش یابد.

روانشناسی در اثر تمایل چگونه است؟

اثر تمایل از نظر روانشناختی بر دو عامل اصلی تکیه دارد:

بیزاری از دست دادن
ناهماهنگی شناختی

بیزاری از دست دادن به این حقیقت اشاره می‌کند که افراد درد ناشی از ضررهای مالی را شدیدتر از لذت به دست آوردن سود دریافت می‌کنند، که منجر به میل زیادی برای حفظ دارایی‌ های زیان‌ده و اجتناب از تصمیماتی می‌شود که ممکن است به ضرر منجر شوند.

این احساسات منفی ناشی از ضرر، سرمایه‌ گذاران را تشویق می‌کند که “پوزیشن‌ های زیان‌ ده” خود را به امید بهبود در آینده حفظ کنند. از سوی دیگر، ناهماهنگی شناختی به تضاد بین انتظارات و واقعیت اشاره دارد.

وقتی سرمایه‌ گذاران باور دارند که یک سرمایه‌ گذاری خاص باید خوب عمل کند اما با نتایج مخالف روبرو می‌شوند، ممکن است از فروش آن دارایی خودداری کنند تا این تضاد را کمتر احساس کنند.

این دو عامل در هم تنیده، نشان‌ دهنده پیچیدگی‌های روانی پشت اثر تمایل هستند و چگونگی تأثیرگذاری این سوگیری بر تصمیم‌ گیری‌ های مالی سرمای ه‌گذاران را مشخص می‌کنند.

نظر نویسنده درباره اثر تمایل

در پایان می‌توان گفت که اثر تمایل به عنوان یک پدیده روانشناختی در معاملات بازارهای مالی می‌تواند تأثیرات عمیق و ماندگاری بر عملکرد سرمایه‌گذاران داشته باشد.

تمایل به حفظ دارایی‌های زیان‌د ه و فروش سریع دارایی‌ های سودآور نه تنها بازدهی کلی سرمایه‌ گذاری‌ ها را کاهش می‌دهد، بلکه ریسک‌ ها را افزایش داده و استرس هیجانی سرمایه‌ گذاران را تشدید می‌کند.

شناسایی و مقابله با این سوگیری، از طریق اتخاذ استراتژی‌ های مدیریت مالی مبتنی بر اصول علمی و تصمیم‌گیری‌ های آگاهانه، بسیار حیاتی است تا سرمایه‌ گذاران بتوانند از پتانسیل کامل دارایی‌ های خود بهره‌مند شوند و به موفقیت‌ های مستمر در بازارهای مالی دست یابند.

سوالات متداول

اثر تمایل چیست؟

اثر تمایل به تمایل سرمایه‌گذاران برای فروش دارایی‌های سودآور و نگهداری دارایی‌های زیان‌ده برای مدت طولانی اشاره دارد.

چرا سرمایه‌گذاران ممکن است در دام اثر تمایل بیفتند؟

سرمایه‌گذاران به دلیل بیزاری از دست دادن و ناهماهنگی شناختی ممکن است دارایی‌های زیان‌ده خود را حفظ کنند.

چگونه می‌توان بر اثر تمایل غلبه کرد؟

برای غلبه بر اثر تمایل، سرمایه‌گذاران باید برنامه‌ریزی مالی مدون داشته باشند، در سبد سرمایه‌گذاری خود را تنوع ایجاد کنند و نظارت منظم بر پورتفوی خود را انجام دهند.

آیا اثر تمایل تنها در بازار سهام اتفاق می‌ افتد یا در بازارهای دیگر نیز مشاهده می‌شود؟

اثر تمایل در تمام بازارهای مالی مشاهده می‌شود، از جمله در بازار سهام، آپشن‌ها، بازارهای آتی، و حتی در املاک و مستغلات.

این سوگیری زمانی بروز می‌کند که سرمایه‌ گذاران به جای استفاده از استراتژی‌ های منطقی، تحت تأثیر احساسات خود عمل می‌کنند و دارایی‌هایی که ارزش آن‌ها کاهش یافته را به امید بازگشت به قیمت اولیه نگه‌دارند.

چه خطراتی به دنبال اثر تمایل در معاملات و سرمایه‌ گذاری وجود دارد؟

اثر تمایل می‌تواند منجر به کاهش تنوع در سبد سرمایه، افزایش ریسک کلی، و استرس هیجانی در سرمایه‌ گذاران شود. نگهداری دارایی‌ های زیان‌ده و فروش سریع دارایی‌ های سودآور همچنین می‌تواند باعث کاهش کارایی مالی و بهره‌وری در سرمایه‌گذاری‌ها شود.

نظرات (1)

نیاز
07/19/2024 8:39 ق.ظ
پاسخ

دقیقا من به همین دلیل بخش زیادی از سرمایه ام و از دست دادم که الان دارم روی این مشکل کار می کنم تا بتونم با مدیریت مجدد سرمایه گذاری کنم .

پاسخ لغو پاسخ

;