معاملات فرکانس بالا (High-Frequency Trading یا معاملات hft) یکی از پیشرفته ترین شاخه های معاملات الگوریتمی است که با استفاده از “الگوریتم های پیچیده” و “فناوری های پردازش سریع”، در کسری از ثانیه هزاران «سفارش خرید و فروش» را اجرا می کند.
در بازارهایی مانند فارکس و ارزهای دیجیتال، که نوسانات قیمتی بسیار سریع اتفاق می افتند، [HFT] نقش مهمی در شکل گیری قیمت و نقدشوندگی ایفا می کند.
بر اساس گزارش [Statista]، در “سال 2025” بیش از [52%] از حجم معاملات بازار فارکس جهانی از طریق استراتژی های فارکس فرکانس بالا انجام شده است.
به عنوان نمونه، یک «الگوریتم HFT» در “صرافی بایننس“ می تواند در “کمتر از 0.001 ثانیه” از اختلاف قیمت بین جفت ارزهای [USDT/BTC] و [BTC/ETH] سودآوری کند.
جدول زیر تأثیر معاملات فرکانس بالا hft بر شاخص های کلیدی بازار را نشان می دهد:
شاخص بازار | پیش از HFT | پس از HFT |
---|---|---|
اسپرد متوسط | 1.8 پیپ | 0.4 پیپ |
سرعت اجرای سفارش | 0.5 ثانیه | < 0.01 ثانیه |
نوسانات لحظه ای | بالا | متوسط |
معامله گران حرفه ای باید بدانند که «معاملات hft» می تواند با سرعت بالای خود موجب تغییرات لحظه ای در نرخ ارزها شود، به ویژه در واکنش به داده های اقتصادی مهم یا اعلام «نرخ بهره».
توصیه می شود معامله گران خرد با درک رفتار “الگوریتم های HFT” و شناسایی الگوهای رفتاری آن ها، استراتژی هایی مانند [front-running detection] یا [latency arbitrage] را برای محافظت از سرمایه خود اتخاذ کنند.
آشنایی کامل و درک دقیق از “معاملات فرکانس بالا” برای هر سرمایه گذار یا تریدر حرفه ای در دنیای معاملات مالی مدرن یک ضرورت است، نه یک گزینه!
معاملات فرکانس بالا یا HFT نوعی روش معاملاتی پیشرفته است که از سیستم های کامپیوتری قدرتمند و الگوریتم های پیچیده برای انجام حجم بالایی از معاملات در کسری از ثانیه استفاده می کند.
در این روش، کامپیوترها با سرعتی باورنکردنی داده های بازار را تحلیل کرده و بر اساس آن تصمیم به خرید یا فروش می گیرند.
هدف اصلی HFT بهره برداری از تغییرات قیمتی کوچک و گذرا در بازار است. این روش معمولاً شامل خرید و فروش تعداد زیادی سهام، ارز یا کالا در مدت زمانی بسیار کوتاه است.
معامله گران HFT با استفاده از الگوریتم های پیچیده، به دنبال فرصت های سودآوری هستند که ممکن است تنها برای چند میلی ثانیه وجود داشته باشند.
یکی از ویژگی های کلیدی معاملات hft، حجم بالای معاملات است. شرکت های فعال در این حوزه ممکن است روزانه هزاران یا حتی میلیون ها معامله انجام دهند. این حجم بالا به آنها اجازه می دهد تا از سودهای بسیار کوچک در هر معامله، در مجموع سود قابل توجهی کسب کنند.
معاملات فرکانس بالا ریشه در پیشرفت های فناوری اطلاعات و ارتباطات دارد. این مفهوم در “اواخر دهه 1990” و “اوایل دهه 2000” شکل گرفت، زمانی که بورس های الکترونیکی جایگزین سیستم های معاملاتی سنتی شدند.
در “سال 1998″، کمیسیون بورس و اوراق بهادار آمریکا (SEC) مقرراتی را تصویب کرد که به سیستم های معاملاتی الکترونیکی اجازه می داد به عنوان بازارهای رسمی فعالیت کنند. این تصمیم راه را برای گسترش معاملات الگوریتمی و در نهایت HFT هموار کرد.
با پیشرفت فناوری و افزایش سرعت پردازش کامپیوترها، HFT به سرعت رشد کرد. تا سال 2010، تخمین زده می شد که بیش از 50% از حجم معاملات در بازارهای سهام آمریکا توسط سیستم های HFT انجام می شود.
معاملات فرکانس بالا بر اساس چند اصل کلیدی عمل می کنند:
فرآیند معمول یک معامله HFT به این صورت است:
تمام این مراحل ممکن است در کمتر از یک میلی ثانیه انجام شود!
برای انجام معاملات HFT، زیرساخت های فنی پیشرفته ای مورد نیاز است:
الگوریتم های HFT پیچیده و متنوع هستند. برخی از انواع رایج عبارتند از:
معامله گران HFT از استراتژی های متنوعی استفاده می کنند. برخی از مهم ترین آنها عبارتند از:
هر کدام از این استراتژی ها نیازمند الگوریتم های خاص و پیچیده خود هستند.
آربیتراژ یکی از رایج ترین استراتژی های HFT است. در این روش، سیستم به دنبال اختلاف قیمت یک دارایی در بازارهای مختلف می گردد.
به عنوان مثال، اگر قیمت سهام شرکت X در بورس نیویورک 100 دلار و در بورس لندن 100.05 دلار باشد، سیستم HFT می تواند در کسری از ثانیه سهام را در نیویورک خریده و در لندن بفروشد و از این اختلاف قیمت سود کسب کند.
در این استراتژی، سیستم HFT نقش یک بازارساز را ایفا می کند. بازارساز همزمان سفارشات خرید و فروش برای یک دارایی قرار می دهد و از اختلاف قیمت خرید و فروش (اسپرد) سود می برد.
این استراتژی به افزایش نقدینگی بازار کمک می کند و در عین حال برای معامله گر HFT سودآور است.
در این استراتژی، سیستم HFT به دنبال شناسایی سفارشات بزرگ در بازار است. با تشخیص این سفارشات، سیستم می تواند قبل از تأثیرگذاری آنها بر قیمت بازار، موقعیت مناسب بگیرد و از تغییرات قیمتی ناشی از اجرای این سفارشات سود ببرد.
بله، در اکثر بازارهای مالی معاملات hft قانونی است، اما تحت نظارت و مقررات خاصی قرار دارد.
معمولاً خیر، معاملات فرکانس بالا نیازمند سرمایه گذاری هنگفت در زیرساخت ها و فناوری است که معمولاً از توان معامله گران عادی خارج است.
این موضوع همچنان مورد بحث است. HFT مزایایی مانند افزایش نقدینگی دارد، اما خطراتی مانند نوسانات شدید را نیز به همراه داشته است.
معاملات فرکانس بالا hft عمدتاً در بازارهای سهام، ارز و کالا رایج است، اما به تدریج وارد بازارهای دیگر مانند ارزهای دیجیتال نیز شده است.
استفاده از سفارشات محدود، تنوع بخشی به سرمایه گذاری ها و آگاهی از شرایط بازار می تواند به کاهش ریسک های مرتبط با HFT کمک کند.
از مهم ترین ریسک های HFT می توان به Flash Crash (سقوط ناگهانی بازار)، خطاهای الگوریتمی، سوء استفاده از دسترسی اطلاعاتی، و نوسانات شدید ناشی از اجرای سریع سفارشات اشاره کرد.
همچنین، مقررات سخت گیرانه در بسیاری از کشورها در حال شکل گیری است تا از سوء استفاده در این نوع معاملات جلوگیری شود.