آغاز جنگ میان ایران و اسرائیل در تاریخ “23 خرداد 1404 (2025/06/13)”، بلافاصله بازارهای جهانی را تحت تأثیر قرار داد؛ به ویژه «تاثیر جنگ بر بازار طلا» که همواره به عنوان یک “دارایی امن” شناخته میشود قابل توجه بوده است.
“قیمت اونس جهانی طلا (نماد طلا در فارکس [XAU/USD])” تنها در هفت روز اول جنگ از حدود [2320$] به بیش از [2450$] رسید؛ رشدی معادل [5.6%] که نشاندهنده شدت واکنش سرمایهگذاران به بحران ها و تنش های ژئوپلیتیکی است.
این رشد همزمان با “افزایش شاخص نوسانات VIX” و “کاهش نسبی ارزش دلار آمریکا” رقم خورد که همگی نشانگر فشار روانی بازار بر داراییهای پرریسک بودند.
در بازار فارکس، نماد [XAU/USD] و جفتهایی مانند [USD/CHF] و [USD/JPY] نیز شاهد نوسانات شدید بودند.
معاملهگران با استفاده از دادههای اقتصادی همچون نرخ تورم، سیاست های فدرال رزرو و تحرکات نفت خام، اقدام به هج کردن پوزیشنهای خود کردند. بسیاری از تحلیلگران فنی، سطوح مقاومتی 2460 و حمایتی [2320$] را نقاط کلیدی رفتار طلا در این بحران ارزیابی کردهاند.
تاریخ | قیمت XAU/USD | رویداد |
---|---|---|
12 ژوئن | $2,318 | قبل از آغاز جنگ |
13 ژوئن | $2,347 | شروع رسمی درگیری |
16 ژوئن | $2,412 | حمله متقابل اسرائیل |
24 ژوئن | $2,458 | اعلام آتشبس |
شناخت تأثیر جنگ ایران و اسرائیل بر قیمت طلا برای معاملهگران امری حیاتی است. استفاده از ابزارهای مدیریت ریسک در طلا و تحلیل ترکیبی فنی و بنیادی، در چنین شرایطی نقش تعیینکننده دارد.
اما آیا این بحران صرفاً یک نوسان مقطعی بود یا آغازی برای تغییرات بلندمدت در بازار طلا؟ برای تحلیل پاسخ تاثیر جنگ بر طلا در ادامه با ما همراه باشید!
با آغاز رسمی درگیری نظامی میان ایران و اسرائیل در تاریخ 13 ژوئن 2025 (23 خرداد 1404)، بازارهای مالی جهانی به ویژه بازار طلا، بلافاصله واکنش نشان دادند.
قیمت طلا که پیش از آغاز جنگ در حدود 2320 دلار به ازای هر اونس بود، ظرف چند روز به بیش از 2450 دلار رسید؛ رشدی چشمگیر که نشاندهنده حساسیت سرمایهگذاران به تحولات ژئوپلیتیکی است.
در شرایط بحرانی، مانند جنگهای خاورمیانه، طلا نقش پناهگاه امن (Safe Haven) را ایفا میکند. در پی خبر آغاز جنگ ایران و اسرائیل:
بازارهای سهام دچار افت شدند؛
سرمایهگذاران بهسرعت وارد بازار طلا شدند؛
قیمت انس جهانی جهش قابلتوجهی را تجربه کرد.
تحلیلها نشان میدهد طی 7 روز اول جنگ، قیمت طلا حدود 5.6% رشد داشت. این افزایش ناشی از:
ترس از گسترش درگیری به کل منطقه؛
نگرانی درباره امنیت تأمین انرژی جهانی (بهویژه نفت و گاز)؛
گمانهزنیها درباره واکنش فدرال رزرو به بحران بود.
با تضعیف شاخص دلار در روزهای اول درگیری و افزایش عدمقطعیت اقتصادی، قیمت طلا تقویت شد. تحلیلگران هشدار دادند که ادامه جنگ ممکن است باعث تغییر سیاست های پولی در اقتصادهای بزرگ شود، که این خود میتواند فشار بیشتری به سمت طلا وارد کند.
با اعلام آتشبس رسمی در تاریخ 24 ژوئن 2025 (3 تیر 1404)، نوسانات بازار طلا وارد فاز جدیدی شده است. هرچند شدت افزایش قیمتها نسبت به روزهای اولیه جنگ کاهش یافته، اما طلا همچنان در سطوح بالاتر از پیش از جنگ معامله میشود.
تجربه نشان میدهد که در پی پایان درگیریهای نظامی، معمولاً قیمت طلا بخشی از رشد خود را بازگشت معکوس (retrace) میکند. با این حال:
سطح جدیدی از قیمتها شکل میگیرد که
🔸 معمولاً پایینتر از اوج بحران؛
🔸 اما بالاتر از سطح پیش از آغاز جنگ باقی میماند.
در شرایط فعلی، تحلیلگران معتقدند تا زمانی که ثبات سیاسی و امنیتی پایدار در منطقه برقرار نشود، بازار طلا همچنان از ریسکهای ژئوپلیتیکی حمایت خواهد کرد و احتمال کاهش شدید قیمت بعید به نظر میرسد.
طلا در زمان جنگ گران میشود چون نقش یک دارایی امن (Safe Haven) را ایفا میکند. وقتی تنش های ژئوپلیتیکی مانند جنگ میان کشورهایی نظیر ایران و اسرائیل رخ میدهد، سرمایهگذاران به دنبال حفظ ارزش داراییهای خود در برابر ریسکهای سیاسی، اقتصادی و تورمی هستند. در چنین شرایطی:
افزایش تقاضای جهانی برای طلا:
سرمایهگذاران در سراسر دنیا طلا را بهعنوان دارایی مطمئن میخرند تا از نوسانات بازارهای سهام، ارز و نفت در امان بمانند؛
کاهش ارزش ارزهای فیات (مثل دلار):
در شرایط بحرانی، ارزش پول ملی کشورها ممکن است کاهش یابد؛ در نتیجه تقاضا برای طلا که ارزش ذاتی دارد، بالا میرود؛
بیثباتی در بازارهای مالی:
جنگ باعث ایجاد ترس و عدم اطمینان در بازار میشود. این نگرانیها باعث میشوند معاملهگران از داراییهای پرریسک (مثل سهام) خارج شده و به سمت طلا بروند؛
کاهش نرخ بهره یا تغییر سیاستهای پولی:
بانکهای مرکزی ممکن است برای مقابله با اثرات اقتصادی جنگ، نرخ بهره را کاهش دهند؛ که این موضوع معمولاً باعث افزایش قیمت طلا میشود؛
اختلال در عرضه جهانی فلزات گرانبها یا منابع انرژی:
اگر جنگ به مناطق معدنی یا مسیرهای تجاری آسیب بزند، نگرانی از کمبود عرضه هم میتواند قیمت طلا را بالا ببرد.
جنگ یا بحران | سال وقوع | تغییرات قیمت طلا (تقریبی) | نکته مهم |
---|---|---|---|
جنگ خلیج فارس | 1990-1991 | افزایش حدود 15% طی چند ماه | افزایش تقاضای دارایی امن |
حمله 11 سپتامبر | 2001 | افزایش حدود 10% در ماههای بعد | افزایش ترس بازار و نااطمینانی |
جنگ عراق | 2003 | افزایش حدود 20% طی 6 ماه | نگرانی از بیثباتی منطقهای |
بحران مالی جهانی | 2008 | افزایش بیش از 25% طی یک سال | طلا به پناهگاه اصلی سرمایه تبدیل شد |
جنگ روسیه و اوکراین | 2022 | افزایش حدود 15% در هفتههای اول | نگرانی از اختلال در انرژی و اقتصاد جهانی |
در بحران های ژئوپلیتیک مانند جنگها، تنشهای بینالمللی یا حملات تروریستی، قیمت طلا اغلب نوسانات قابل توجهی را تجربه میکند. این تغییرات عمدتاً به دلیل ویژگی طلا به عنوان دارایی امن (Safe Haven) رخ میدهد.
در ادامه مهمترین عوامل مؤثر بر قیمت طلا (در عکس بالا به آن اشاره شده است) در چنین شرایطی را بررسی میکنیم:
طلا معمولاً با دلار قیمتگذاری میشود. در شرایط بحران، اگر ارزش دلار کاهش یابد (بهدلیل سیاستهای انبساطی فدرال رزرو یا کسری بودجه جنگی)، طلا برای خریداران غیرآمریکایی ارزانتر میشود و تقاضا برای آن افزایش مییابد.
از سوی دیگر، در صورت افزایش ارزش دلار، طلا ممکن است فشار نزولی را تجربه کند.
کاهش ارزش دلار → افزایش قیمت طلا؛ افزایش ارزش دلار → کاهش جذابیت طلا.
نرخ بهره بالاتر باعث جذابیت بیشتر داراییهای بهرهدار و کاهش تقاضا برای طلا میشود، چون طلا سود بهره نمیدهد. در مقابل، کاهش نرخ بهره باعث افزایش تقاضا و رشد قیمت طلا خواهد شد.
بحران های ژئوپلیتیک معمولاً منجر به کاهش بازارهای بورس و افزایش ترس سرمایهگذاران میشود. در این مواقع، سرمایهگذاران داراییهای ریسکی مانند سهام را میفروشند و به سمت داراییهای کمریسک مانند طلا میروند.
درگیری های ژئوپلیتیک (بهخصوص در خاورمیانه) اغلب موجب افزایش قیمت نفت میشوند. این مسئله میتواند باعث افزایش تورم جهانی شود و سرمایهگذاران برای حفظ قدرت خرید خود، اقدام به خرید طلا میکنند. افزایش تورم → افزایش تقاضا برای طلا.
بانکهای مرکزی برای حفظ ذخایر و کاهش ریسک ارزی، در زمان بحرانها اقدام به خرید طلا میکنند. این خریدها باعث افزایش تقاضا و بالا رفتن قیمت طلا در بازار جهانی میشود.
به دلیل افزایش نااطمینانی و تقاضا برای طلا به عنوان دارایی امن در بحرانهای ژئوپلیتیکی.
معمولاً کاهش نسبی دارد، اما معمولاً بالاتر از سطح پیش از جنگ باقی میماند.
کاهش ارزش دلار معمولاً باعث افزایش قیمت طلا میشود و بالعکس.
طلا به عنوان پناهگاه امن شناخته میشود، اما مدیریت ریسک در معامله ضروری است.
استفاده از استاپ لاس پویا، کنترل حجم معاملات و تحلیل ترکیبی فاندامنتال و تکنیکال.
در صورت تداوم و گسترش درگیری، افزایش قیمت طلا تا سطوح بالاتر از گذشته محتمل است.