سیفای (CeFi) و دیفای (DeFi) چیست و هر کدام چه کاربردی دارند؟ تفاوت سیفای و دیفای در چیست؟ باید بدانید، در دنیای ارزهای دیجیتال، دو رویکرد اصلی برای مدیریت و انجام تراکنش ها وجود دارد که سیفای (CeFi – امور مالی متمرکز) و دیفای (DeFi – امور مالی غیرمتمرکز) نام دارند.
سیفای در صرافی ارز دیجیتال متمرکز مانند “بایننس (Binance)”، “کوین بیس (Coinbase)” و “کراکن (Kraken)” نقش دارد؛ در واقع به عنوان واسطه های متمرکز، خدماتی مانند خرید و فروش ارز دیجیتال، وام دهی و معاملات اهرمی را ارائه می دهند.
در مقابل دیفای از «قراردادهای هوشمند» بر روی بلاکچین هایی مانند “اتریوم”، “سولانا” و “آوالانچ” برای حذف واسطه ها استفاده می کند و صرافی های غیرمتمرکز مانند “یونی سواپ (Uniswap)”، و “پنکیک سواپ (PancakeSwap)” را شامل می شود.
بر اساس گزارش های اخیر، حجم معاملات روزانه در «صرافی های متمرکز» به طور متوسط بیش از 1 تریلیون دلار در ماه است، درحالی که [DEX ها] (صرافی های غیرمتمرکز) با رشد سریع، به حدود 100 میلیارد دلار در ماه رسیده اند. این نشان دهنده افزایش پذیرش دیفای، در عین حفظ سلطه سیفای بر بازار است!
حال با توجه به تفاوت های اساسی سیفای و دیفای، سؤال مهم این است: آیا آینده مالی جهان به سمت تمرکز زدایی مطلق حرکت می کند، یا سیفای همچنان قدرت خود را حفظ خواهد کرد؟ برای درک بهتر این تحول بزرگ، همراه ما باشید تا جزئیات بیشتری را بررسی کنیم.
تعریف سیفای یا همان امور مالی متمرکز (Centralized Finance) به زبان ساده و کوتاه می شود، سیستم های مالی سنتی که توسط یک نهاد مرکزی کنترل می شوند. این نهادها می تواند شامل بانک ها، صرافی های ارز دیجیتال متمرکز، و شرکت های مالی شود.
دیفای یا همان امور مالی غیرمتمرکز (Decentralized Finance) به زبان ساده به سیستم مالی مبتنی بر فناوری بلاکچین (Blockchain) گفته می شود، که بدون نیاز به واسطه مرکزی عمل می کند.
در واقع Defi به کاربران اجازه می دهد بدون نیاز به واسطه هایی مانند بانک ها و موسسات مالی سنتی به خدمات مالی مانند وام دهی، معامله و سرمایه گذاری دسترسی داشته باشند.
ویژگی | سیفای | دیفای |
مدیریت و کنترل | متمرکز، کنترل توسط یک نهاد مرکزی | غیرمتمرکز، بدون واسطه ها |
واسطه ها | بانک ها، صرافی ها و موسسات مالی | قراردادهای هوشمند و صرافی های غیرمتمرکز مانند یونی سواپ و سوشی سواپ |
دسترسی | ممکن است محدودیت جغرافیایی و نظارتی داشته باشد | آزاد و جهانی (بدون محدودیت جغرافیایی) |
احراز هویت (KYC) | نیازمند احراز هویت و تأیید مدارک | نیازی به احراز هویت ندارد |
امنیت | امنیت تحت نظارت نهادهای قانونی | امنیت بالا اما با ریسک هک قراردادهای هوشمند و در حال توسعه است (خطرات امنیتی در حال حاضر در آن میتواند بیشتر باشد) |
پیچیدگی | برای تازه واردان آسان تر است | برای تازه واردان ممکن است پیچیده تر باشد |
شفافیت | اطلاعات مالی معمولاً خصوصی و تحت کنترل موسسات | تمامی تراکنش ها عمومی و قابل مشاهده روی بلاکچین |
پشتیبانی مشتری | بزرگترین مزیت آن ارائه پشتیبانی قوی از طریق شرکت های ارائه دهنده خدمات است | معمولاً وجود ندارد |
کارمزدها | ممکن است کارمزد بیشتری داشته باشد | معمولاً کمتر ولی وابسته به هزینه های شبکه |
مدیریت دارایی | دارایی ها در اختیار نهادهای متمرکز قرار دارد مانند کیف پول صرافی ها | کاربران کنترل کامل بر دارایی های خود دارند |
سرعت تراکنش ها | معمولاً سریع تر است در شرایط استاندارد | ممکن است کندتر باشد، بسته به ازدحام شبکه |
کاربردها | در صرافی های متمرکز، وام دهی متمرکز | در صرافی های غیرمتمرکز (DEX)، وام دهی غیرمتمرکز، استیبل کوین ها |
پس از آشنایی با تعریفی کوتاه از سیفای و دیفای و همچنین بررسی کامل تفاوت های اساسی آن ها، حال بهتر است با مزایا و معایب هر کدام از این سیستم های مالی به طور کامل آشنا شوید، تا انتخاب آگاهانه تری داشته باشید.
سیفای و دیفای هر کدام کاربردهای عملی خاص خود را دارند و بسته به نیاز هر فرد، می توان از خدمات متنوع آن ها بهره برد. انتخاب بین این دو بستگی به سطح کنترل موردنظر، میزان ریسک پذیری و ترجیحات کاربر دارد.
دیفای به کاربران این امکان را می دهد که بدون نیاز به واسطه های مالی، کنترل کامل بر دارایی های خود داشته باشند، در حالی که سیفای این کنترل را در دست مؤسسات متمرکز قرار می دهد.
امنیت دیفای بستگی به کیفیت قراردادهای هوشمند و بلاکچین ها دارد. هرچند ریسک هک و آسیب پذیری وجود دارد، اما پلتفرم های معتبر دیفای امنیت بالایی دارند.
این بستگی به نیاز و ترجیحات کاربر دارد. دیفای آزادی و کنترل بیشتری می دهد، اما سیفای امنیت و پشتیبانی بیشتری دارد.
بله، دیفای جهانی است و به کاربران در کشورهای مختلف اجازه می دهد که از خدمات آن استفاده کنند، به شرط اینکه به اینترنت دسترسی داشته باشند.
صرافی های سیفای مانند بایننس و کوین بیس به کاربران این امکان را می دهند که ارزهای دیجیتال را خرید و فروش کنند و از خدمات مالی مانند وام دهی استفاده کنند.
بله، اکثر صرافی های سیفای برای انجام تراکنش ها نیاز به احراز هویت دارند.