حکم شرعی لوریج🕋 بررسی تخصصی یک مسئله مهم!

عباس کلهری

🟢بررسی حکم شرعی لوریج در فقه اسلام

در دنیای پویای امروز، ابزارهای مالی مانند لوریج در فارکس یا اهرم مالی نقش مهمی در افزایش بازده سرمایه گذاری‌ها دارند و به سرمایه گذاران این امکان را می‌دهند که با استفاده از «دارایی های قرضی»، سود خود را چندین برابر کنند.

اما آیا حکم شرعی لوریج را می‌دانید؟ در واقع این ابزار مالی پرطرفدار، از لحاظ شرعی با چالش های جدی مواجه است! در میان مسلمانان، سوالات بسیاری در مورد حکم شرعی استفاده از لوریج مطرح می‌شود.

سوال‌هایی مانند، آیا این ابزار مالی با اصول فقهی اسلام سازگار است؟ آیا می‌توان از آن به صورت حلال استفاده کرد؟

بررسی دیدگاه‌های علمای شیعه و اهل سنت در خصوص لوریج (Leverage) و راهکارهایی برای استفاده مشروع از این ابزار مالی در حساب اسلامی در فارکس به شما کمک می‌کند تا پرده از ابهامات و سوالات خود بردارید و به درک جامع از حکم شرعی آن دست یابید.

 

دیدگاه های مختلف درباره لوریج چیست؟

لوریج یا اهرم مالی به معنای استفاده از دارایی های قرضی برای افزایش بازده سرمایه گذاری است. این ابزار مالی در بازار های مالی و سرمایه گذاری ها کاربرد زیادی دارد؛ اما از نظر شرعی می‌تواند موضوع بحث برانگیزی باشد.

در ادامه، دیدگاه های مختلف علمای شیعه و اهل سنت در مورد لوریج بررسی می شود.

 

لوریج از دیدگاه علمای شیعه

بسیاری از علمای شیعه استفاده از لوریج را به دلیل شباهت به قرض های ربوی غیرمجاز می‌دانند. بر اساس فقه شیعه، قرض با بهره (ربا) حرام است و به همین دلیل استفاده از لوریج که شامل پرداخت بهره می‌شود، ممنوع است.

برخی از فقها ممکن است تحت شرایط خاص و با رعایت ضوابط شرعی، مانند عقود اسلامی (اجاره، مضاربه، مشارکت) استفاده از لوریج را مجاز بدانند. این شرایط باید به گونه‌ای باشد که از پرداخت بهره جلوگیری شود و قراردادها مطابق با اصول شرعی باشند.

 

لوریج از دیدگاه علمای اهل سنت

علمای اهل سنت نیز معمولاً استفاده از لوریج را به دلیل پرداخت بهره (ربا) غیرمجاز می‌دانند. در فقه اهل سنت، هر گونه معامله‌ای که شامل ربا باشد حرام است، بنابراین استفاده از لوریج که شامل پرداخت بهره می‌شود، ممنوع است.

برخی از علمای اهل سنت نیز ممکن است تحت شرایط خاص و با استفاده از عقود اسلامی مانند مرابحه، اجاره به شرط تملیک، یا مشارکت، استفاده از لوریج را مجاز بدانند. این عقود باید بدون بهره و مطابق با اصول شرعی باشند.

 

شرایط استفاده حلال از لوریج به چه صورت است؟

برای استفاده حلال از لوریج در بازارهای مالی، باید شرایط و ضوابط خاصی رعایت شود تا از پرداخت بهره (ربا) جلوگیری شود. در ادامه، برخی از شرایط و ضوابط اصلی که می‌تواند به استفاده حلال از لوریج کمک کند، مطرح شده است:

1. استفاده از عقود اسلامی

استفاده از عقود اسلامی به جای قرض با بهره می‌تواند راه حل مناسبی برای استفاده حلال از لوریج باشد. برخی از عقود اسلامی که می‌توانند به این منظور استفاده شوند عبارتند از:

• مشارکت: در این عقد، دو طرف سرمایه گذاری می‌کنند و سود و زیان به نسبت توافق شده تقسیم می‌شود؛
• مضاربه: یک طرف سرمایه گذاری می‌کند و طرف دیگر با تلاش و مدیریت خود به کسب و کار می‌پردازد. سود به نسبت توافق شده تقسیم می‌شود و زیان تنها به سرمایه گذار اصلی تعلق می‌گیرد؛
• مرابحه: خرید و فروش دارایی با افزایش قیمت مشخص که به عنوان سود فروشنده محسوب می‌شود.

2. اجتناب از ربا

برای جلوگیری از ربا، باید از هر گونه معامله‌ای که شامل پرداخت بهره است، دوری کرد. در این راستا، باید از قراردادهایی استفاده شود که بهره‌ای در آن‌ها وجود نداشته باشد و سود و زیان به صورت عادلانه تقسیم شود.

3. شفافیت و عدالت در قراردادها

قراردادهای مالی باید شفاف و عادلانه باشند و تمام شرایط و ضوابط به وضوح در آن ها ذکر شود. این شامل تقسیم سود و زیان، نحوه مدیریت سرمایه و شرایط خروج از قرارداد می‌شود.

4. رعایت اصول اخلاقی و شرعی

تمام معاملات و قرارداد ها باید مطابق با اصول اخلاقی و شرعی اسلام باشند. این شامل جلوگیری از معاملات غرری (ناپایدار) و معاملاتی که با قمار و شانس مرتبط هستند، می‌شود.

 

حکم رهبری درباره استفاده از لوریج چیست؟

طبق حکم مقام معظم رهبری، حضرت آیت الله خامنه ای، استفاده از ابزار های مالی مانند لوریج (Leverage) در صورتی که منجر به معاملات ربوی شود، حرام است.

به طور کلی، هر نوع معامله‌ای که در آن بهره و سود ربوی وجود داشته باشد، از نظر شرعی ممنوع است. بنابراین، در بازارهای مالی مانند فارکس، که استفاده از لوریج معمول است، اگر این معاملات با شرایط ربوی همراه باشند، جایز نیستند.

اما اگر معاملات بدون بهره و شرایط ربوی انجام شوند و تنها مبتنی بر قراردادهای شرعی باشند، استفاده از لوریج مشکلی ندارد. برای اطمینان از تطابق معاملات با احکام شرعی، مشاوره با یک مرجع تقلید یا کارشناس امور دینی توصیه می‌شود.

 

نظر کارشناس درباره حکم شرعی لوریج

لوریج یا اهرم مالی به دلیل شباهت به قرض های ربوی، از نظر بسیاری از علمای شیعه و اهل سنت حرام است، مگر اینکه تحت شرایط خاص و با استفاده از عقود اسلامی مانند مشارکت، مضاربه یا مرابحه که از پرداخت بهره جلوگیری می‌کنند، انجام شود.

مقام معظم رهبری نیز استفاده از لوریج را در صورتی که به معاملات ربوی منجر شود، حرام می‌دانند. بنابراین، برای استفاده حلال از لوریج، رعایت ضوابط شرعی و اجتناب از ربا ضروری است و مشاوره با مرجع تقلید یا کارشناس دینی برای بررسی حکم شرعی لوریج توصیه می‌شود.

سوالات متداول

آیا استفاده از لوریج در تمامی شرایط حرام است؟

خیر، استفاده از لوریج تحت شرایط خاص و با رعایت اصول شرعی و عقود اسلامی مجاز است. با این حال، اگر منجر به پرداخت بهره (ربا) شود، حرام محسوب می شود.

چه عقود اسلامی می‌توانند جایگزین مناسبی برای استفاده حلال از لوریج باشند؟

عقود اسلامی مانند مشارکت، مضاربه و مرابحه می توانند جایگزین مناسبی باشند، زیرا در این عقود از پرداخت بهره جلوگیری می‌شود.

آیا نظر علمای شیعه و اهل سنت در مورد حکم شرعی لوریج متفاوت است؟

خیر، بیشتر علمای شیعه و اهل سنت استفاده از لوریج را به دلیل شباهت به قرض ربوی، حرام می‌دانند. البته، برخی تحت شرایط خاص و با رعایت ضوابط شرعی، آن را مجاز می‌دانند.